23 มิถุนายน 2566 ถือเป็นวันครบรอบ 5 ปี เหตุการณ์ 13 หมูป่าติดถ้ำหลวง โอกาสนี้จึงถือเป็นการรำลึกเหตุการณ์ในวันนั้น
หากย้อนกลับไปเมื่อวันที่ 23 มิถุนายน 2561 มีเด็กนักฟุตบอลและโค้ช 13 ชีวิตเดินทางเข้าไปเที่ยวในถ้ำ ก่อนหายตัวไปตั้งแต่ช่วงเย็นของวันที่ 23 มิถุนายน เมื่อวนอุทยานถ้ำหลวง-ขุนน้ำนางนอน สำนักงานพัฒนาพื้นที่อนุรักษ์ที่ 15 ได้รับแจ้ง จึงเริ่มปฎิบัติการตามหา
ไม่มีใครรู้เลยด้วยซ้ำว่า เหตุการณ์เด็กติดถ้ำหลวงจะกลายเป็นข่าวดังครึกโครมไปทั่วโลก นั่นเป็นเพราะปฎิบัติการที่ซับซ้อน เเละวินาทีการช่วยชีวิตเหล่าเด็กน้อยต้องเเข่งกับเวลาอย่างบ้าคลั่ง ต่อสู้กับระดับน้ำภายในถ้ำที่เพิ่มขึ้นตลอดเวลาจากพายุฝน ออกซิเจนในถ้ำที่ลดลงเรื่อยๆ
การต้องระดมนักดำน้ำหัวกะทิจากทั่วทุกมุมโลก คิดเป็น 1 ใน 4 ของนักดำน้ำทั้งหมด ทำงานร่วมกับหน่วยซีล หมุนเวียนสับเปลี่ยนกันร่วมหมื่นคน จนช่วยชีวิตสมาชิกทีมหมูป่าอะคาเดมีทั้ง 13 คนออกมาได้ในที่สุดท่ามกลางรอยยิ้ม เเละความโล่งใจของคนทั้งโลก
ปฏิบัติการค้นหาเหล่าหมูป่ากินเวลาทั้งสิ้น 221 ชั่วโมง 41 นาที เท่ากับ 17 วัน แต่ก็ต้องทำให้สูญเสีย วีรบุรุษถ้ำหลวง หรือ จ.อ. สมาน กุนัน หรือ จ่าแซม (ยศปัจจุบัน น.ต. สมาน กุนัน ร.น.) เจ้าหน้าที่หน่วยซีลนอกราชการ ที่อาสาเข้ามาในภารกิจนี้
อีกหนึ่งคนที่สำคัญไม่แพ้กันก็คือ นายณรงค์ศักดิ์ โอสถธนากร อดีตผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงราย ปัจจุบัน ดำรงตำแหน่งผู้ว่าราชการจังหวัดปทุมธานี เเม่ทัพปฎบัติการภารกิจสุดหิน ค้นหาและกู้ภัยถ้ำหลวงเพื่อช่วยชีวิต 13 ทีมหมูป่า ด้วยรูปแบบการบูรณาการ แก้ไขสถานการณ์และการให้สัมภาษณ์สื่ออย่างตรงไปตรงมา จนได้รับฉายาจากสื่อว่า "ผู้ว่าฯหมูป่า"
แม้วันนี้ ผู้ว่าณรงค์ศักดิ์ จะจากไป ด้วยโรคมะเร็ง อายุ 58 ปี เมื่อวันที่ 21 มิถุนายน 2566 ที่ผ่านมา แต่เชื่อว่าสังคมไทยจะจดจำท่านตลอดไป
5 ปีผ่านไป มีอะไรหลายอย่างเปลี่ยนแปลงไป "ถ้ำหลวง" กลายเป็นสถานที่ท่องเที่ยว ได้กลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่ได้รับความสนใจจากนักท่องเที่ยวทั่วโลก ที่ผ่านมาได้เปิดให้นักท่องเที่ยวเข้าชมด้วยตัวเองเฉพาะโถงถ้ำที่ 1 และกำหนดระยะความลึกประมาณ 150 เมตร
จุดนี้ในอดีตเคยเป็นโถงบัญชาการในเหตุการณ์ช่วยเหลือเยาวชนทีมหมูป่า กำหนดจำนวนคนให้เข้าชมได้รอบละไม่เกิน 25 คน (รอบละ 30 นาที) หรือเฉลี่ยวันละ 16 รอบ หรือรองรับนักท่องเที่ยวได้วันละประมาณ 400 คน
หน่วนงานที่เกี่ยวข้องได้เตรียมจัดงาน "รำลึก 5 ปี กู้ภัยถ้ำหลวง" ในวันที่ 10 กรกฎาคม 2566 นี้ด้วย จะมีการทำบุญตักบาตร บวงสรวงเจ้าแม่นางนอน กิจกรรมรำลึกถึงจ่าแซม ผู้เสียสละชีวิตในเหตุการณ์ และนายดวงเพชร พรหมเทพ หรือ น้องดอม หนึ่งในสมาชิกทีมหมูป่าฯ ที่เสียชีวิตขณะไปศึกษาต่อที่ประเทศอังกฤษ การเสวนาเรื่องการเปลี่ยนแปลงของอุทยานแห่งชาติถ้ำหลวงฯ และนิทรรศการถ้ำหลวงตั้งแต่วันที่ 10-15 กรกฎาคม 2566