คู่มือขอผ่อนผันเกณฑ์ทหาร 2567 สำหรับผู้มีสิทธิ์ตามกฎหมาย

กองทัพบก กำหนดการตรวจเลือกทหารกองเกินเข้ารับราชการทหารกองประจำการ ประจำปี 2567 ตั้งแต่วันที่ 1-12 เม.ย.2567 ยกเว้นวันจักรีซึ่งตรงกับวันที่ 6 เมษายน 2567 จนกว่าการตรวจเลือกฯจะแล้วเสร็จ หากไม่ไปแสดงตนต่อคณะกรรมการตรวจเลือกฯ ตามหมายเรียกเข้ารับราชการทหาร (แบบสด.) ดังกล่าว ถือว่ามีความผิดและต้องได้รับโทษตามกฎหมาย

ทั้งนี้ กฎหมายเปิดช่องให้บุคคลสามารถขอผ่อนผันการเกณฑ์ทหาร 2567 ได้โดยบุคคลที่จะมีสิทธิขอผ่อนผันการตรวจเลือกทหารกองเกินเข้ารับราชการทหารกองประจำการปี 2567 ได้ มีรายละเอียดดังนี้  

บุคคลที่มีสิทธิจะได้รับ "การผ่อนผัน" การเกณฑ์ทหาร 2567 

1.นักเรียนซึ่งออกไปศึกษาวิชา ณ ต่างประเทศ ตามที่กำหนดในกฎกระทรวงและเมื่อได้รับอนุมัติให้ผ่อนผันฯ จากผู้ว่าราชการจังหวัดแล้ว ไม่ต้องไปแสดงตนในวันตรวจเลือกฯ จนกว่าจะหมดเหตุผ่อนผันฯ

2.บุคคลที่จำเป็นต้องหาเลี้ยงบิดาหรือมารดา ซึ่งไร้ความสามารถหรือพิการทุพลลภาพ หรือชราจนหาเลี้ยงชีพไม่ได้ และไม่มีผู้อื่นเลี้ยงดู

3.บุคคลที่จำเป็นต้องหาเลี้ยงบุตร ซึ่งมารดาตายหรือไร้ความสามารถ หรือพิการ ทุพพลภาพ และบุคคลที่จำเป็นต้องหาเลี้ยงพี่ หรือน้องร่วมบิดามารดา หรือร่วมแต่บิดาหรือมารดา ซึ่งบิดามารดาตาย เมื่อพี่หรือน้องนั้นหาเลี้ยงชีพไม่ได้ หรือไม่มีผู้อื่นเลี้ยงดู

4.บุคคลที่อยู่ระหว่างการศึกษาหรือเรียนรู้ตามที่กำหนดในกฎกระทรวง เช่น นักเรียน นิสิต หรือ นักศึกษา กรณีของการศึกษาในระบบ การศึกษานอกระบบ การศึกษาตามอัธยาศัย และการศึกษาเฉพาะทาง ตามกฎหมายว่าด้วยการศึกษาแห่งชาติ 

5.บุคคลตามข้อ 2 และ ข้อ 3 ต้องร้องขอผ่อนผันต่อนายอำเภอท้องที่ภูมิลำเนาทหารก่อนวันตรวจเลือกฯ ไม่น้อยกว่า 30 วัน เพื่อให้นายอำเภอทำการสอบสวนหาข้อเท็จจริงและรวบรวมหลักฐานไว้ชั้นหนึ่งก่อน และเมื่อถึงวันตรวจเลือกฯ ให้นำพยานบุคคลไปพบต่อคณะกรรมการตรวจเลือกอีกครั้งหนึ่ง จึงจะได้รับสิทธิผ่อนผัน 

ในกรณีพิเศษที่ไม่ใช่ความผิดของผู้ร้อง ให้ผู้ร้องยื่นคำร้องขอผ่อนผันต่อคณะกรรมการตรวจเลือกในวันตรวจเลือกฯได้ โดยนายอำเภอจะดำเนินการสอบสวน แล้วดำเนินการตามที่กล่าวมาแล้ว 

ทั้งนี้ กฎหมายกำหนดให้บุคคลที่ได้รับการยกเว้น หรือ ผ่อนผันการตรวจเลือกฯ ตาม พ.ร.บ.รับราชการทหาร พ.ศ.2497 ตาม ม.13 (1), ม.14 (1), (2), (3), (4),  (5), (6) หรือ (7)  ม.27 (2), ม.29 (3) หากพ้นฐานะจากการยกเว้นหรือผ่อนผันฯ จะต้องไปแจ้งด้วยตนเองต่อผู้อำนวยการเขต/นายอำเภอภูมิลำเนาทหาร ภายใน 30 วัน นับจากวันที่พ้นฐานะการยกเว้น หรือ ผ่อนผันฯ ตามแต่กรณี ได้แก่ บุคคลต่อไปนี้ 

1.พระภิกษุที่มีสมณศักดิ์หรือที่เป็นเปรียญ และนักบวชในพระพุทธศาสนาแห่งนิกายจีนหรือญวนที่มีสมณศักดิ์ 

2.พระภิกษุ สามเณร และนักบวชในพระพุทธศาสนาแห่งนิกายจีนหรือญวนซึ่งเป็นนักธรรมตามที่กระทรวงศึกษาธิการรับรอง

3.นักบวชศาสนาอื่นซึ่งมีหน้าที่ประจำในกิจของศาสนาตามที่กำหนดในกฎกระทรวงและผู้ว่าราชการจังหวัดออกใบสำคัญให้ไว้ 

4.บุคคลซึ่งอยู่ในระหว่างการฝึกวิชาทหารตามหลักสูตรที่กระทรวงกลาโหมกำหนด ตามกฎหมายว่าด้วยการส่งเสริมการฝึกวิชาทหาร (นักศึกษาวิชาทหาร) 

5.ครูซึ่งประจำทำการสอนหนังสือหรือวิชาการต่าง ๆ ที่อยู่ในความควบคุมของกระทรวง ทบวง กรม หรือ ราชการส่วนท้องถิ่น ทั้งนี้ ตามที่กำหนดในกฎกระทรวง และผู้ว่าราชการจัวหวัดออกใบสำคัญให้ไว้ 

6.นักศึกษาของศูนย์กลางอบรมการศึกษาผู้ใหญ่ของกระทรวงศึกษาธิการ

7.นักศึกษาของศูนย์ฝึกการบินพลเรือนของกระทรวงคมนาคม 

8.นักเรียนซึ่งออกไปศึกษาวิชา ณ ต่างประเทศ

9.นักเรียน นักศึกษา ของสถานศึกษาต่าง ๆ ในประเทศไทย

เงื่อนไขนักเรียน นักศึกษา ขอผ่อนผันการเกณฑ์ทหาร 2567

กรณีของนักเรียน นักศึกษาของสถานศึกษาต่าง ๆ ในประเทศที่ขอผ่อนผันการตรวจเลือกฯ ตามมาตรา 29 (3) ต้องไปรายงานตัวเข้ารับการตรวจเลือกฯ โดยจะรับสิทธิผ่อนผันต่อเมื่อ

1.คกก.ตรวจเลือกฯ ได้คัดคนที่ยกเว้นด้วยเหตุต่าง ๆ ออกแล้ว

2.มีจำนวนคนที่จะเข้ารับราชการเป็นทหารกองประจำการได้มากกว่าจำนวนที่ฝ่ายทหารต้องการ โดยสามารถทำการสละสิทธิ์ผ่อนผันในวันตรวจเลือกฯได้ ซึ่งการใช้สิทธิสละสิทธิ์ผ่อนผันฯ ดังกล่าว จะต้องเป็นการกระทำที่ไม่ขัดต่อความสงบเรียบร้อยและศีลธรรมอันดีของประชาชน 

หากปรากฎข้อเท็จจริงว่า หน่วยตรวจเลือกฯ มีผู้สมัครเป็นทหารกองประจำการครบตามความต้องการแล้ว ทหารกองเกินจะไม่สามารถสละสิทธิ์การผ่อนผันการตรวจเลือกฯ เพื่อให้ผ่านการตรวจเลือกฯ โดยไม่ต้องเข้ารับราชการ ซึ่งเป็นการใช้สิทธิโดยไม่สุจริตที่ขัดต่อรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย มาตรา 25 พ.ร.บ.รับราชการทหาร พ.ศ. 2497 มาตรา 7 ที่กำหนดว่า ชายไทยมีหน้าที่ต้องเข้ารับราชการทหารด้วยตนเองทุกคน อันเป็นกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับความสงบเรียบร้อย ดังนั้น กองทัพบกย่อมสามารถห้ามมิให้สละสิทธิ์ผ่อนผันการตรวจเลือกฯ ในวันตรวจเลือกฯ ในกรณีดังกล่าวได้ 

ช่องทางการขอผ่อนผันการเกณฑ์ทหาร 2567 

ผู้ที่มีสิทธิได้รับการยกเว้นหรือผ่อนผันฯ ข้างต้น หากมีความประสงค์ขอใช้สิทธิ์ยกเว้นหรือผ่อนผันฯ ให้สอบถามรายละเอียดและวิธีการขอยกเว้นหรือผ่อนผันฯ ได้ที่

• หน่วยสัสดีเขต / อำเภอ หรือ
• สำนักงานสัสดีกรุงเทพมหานคร/จังหวัด ที่เป็นภูมิลำเนาทหาร