“บ้านเพื่อคนไทย”ถ้าทำได้จริง ช่วยคนไทย มีที่อยู่อาศัย 

โครงการ “บ้านเพื่อคนไทย” ที่รัฐบาลประกาศเมื่อไม่กี่วันก่อน เป็นโครงการที่อยู่อาศัยสำหรับผู้ที่มีรายได้น้อยด้วยการก่อสร้างโครงการที่อยู่อาศัยบนที่ดินของการรถไฟแห่งประเทศไทยแล้วให้ผู้ที่มีรายได้น้อยที่ยังไม่เคยมีบ้านเป็นของตัวเอง และกลุ่มคนที่เพิ่งเรียนจบหรือเพิ่งเริ่มทำงาน เช่าระยะยาว 99 ปีด้วยค่าเช่าเดือนละ 4,000 บาท โดยที่ไม่ต้องมีเงินดาวน์หรือเงินล่วงหน้าใดๆ ซึ่งถ้าสามารถทำได้จริงเชื่อว่าจะช่วยให้คนไทยกลุ่มหนึ่งมีที่อยู่อาศัยราคาไม่แพงอยู่อาศัยได้ หรืออาจจะช่วยให้คนไทยจำนวนมากในอนาคตมีที่อยู่อาศัยเป็นของตนเอง ถ้าโครงการนี้ประสบความสำเร็จแล้วมีการขยายโครงการหรือมีการพัฒนาเฟสต่อไปเรื่อยๆ

ปัจจุบันราคาที่อยู่อาศัยปรับเพิ่มขึ้นมากกว่าการเพิ่มขึ้นของค่าแรงหรือเงินเดือนส่วนใหญ่ของคนไทย ดังนั้น คนไทยจำนวนมากไม่สามารถมีที่อยู่อาศัยเป็นของตนเองได้ การเช่าอยู่อาจจะเป็นทางออกที่ดีที่สุด แต่ก็ต้องมีเงินอยู่ระดับหนึ่งในตอนแรกเพราะมีค่าใช้จ่ายอื่นๆ ที่ต้องจ่ายมากกว่าค่าเช่ารายเดือนด้วย

ดังนั้น จึงไม่ใช่ทุกคนที่มีรายได้น้อย หรือคนที่เพิ่งเริ่มทำงานจะเช่าที่อยู่อาศัยได้ทันที ยิ่งไม่ต้องพูดถึงการซื้อที่อยู่อาศัยเป็นของตนเอง เพราะติดขัดหลายเรื่องแน่นอน ยิ่งถ้าเป็นคนจากต่างจังหวัดการซื้อที่อยู่อาศัยที่ยังสร้างไม่เสร็จอาจจะต้องมีภาระเรื่องของค่าใช้จ่ายสองต่อ เพราะต้องจ่ายค่าเช่าที่อยู่อาศัยปัจจุบัน และค่าผ่อนชำระรายเดือนจนกว่าโครงการจะสร้างเสร็จ ซึ่งถือว่าเป็นภาระที่ค่อนข้างหนักพอสมควร

ถ้ารัฐบาลดำเนินการเรื่องนี้จริงจังและต่อเนื่องจะเป็นผลดีกับคนไทยมาก เพียงแต่อาจจะต้องคำนึงถึงเรื่องของทำเลที่ตั้งโครงการในมาตรการนี้ด้วยว่าอยู่ตรงไหน และห่างจากแหล่งงานของกรุงเทพมหานครหรือจังหวัดนั้นๆ มากน้อยเพียงใด เพราะการมีที่อยู่อาศัยราคาไม่แพงแต่ต้องจ่ายค่าเดินทางสูงๆ ก็อาจจะไม่ใช่ทางออกที่ดีนัก รวมไปถึงความเป็นชุมชนของพื้นที่โดยรอบด้วย ไม่ใช่จะอาศัยคนในโครงการเท่านั้นในการสร้างชุมชนขึ้นมาใหม่ เพราะถ้าที่ตั้งของโครงการนี้ห่างไกล ไม่มีความเป็นชุมชนในพื้นที่โดยรอบรองรับ สุดท้ายแล้วโครงการของรัฐบาลอาจจะกลายเป็นโครงการที่ไม่มีคนอาศัยก็ได้ เนื่องจากไกลจากทุกสิ่งมากเกินไป

 นอกจากนี้ต้องมีการตรวจสอบสิทธิของคนที่เข้าร่วมโครงการนี้จริงจังเพื่อที่คนที่มีรายได้น้อยได้เป็นผู้ที่มีสิทธิในการเข้าพักอาศัยในโครงการจริงๆ และควรมีการควบคุมหรือข้อกำหนดที่ชัดเจนในเรื่องของค่าเช่าที่ต้องอยู่ที่เท่านี้ หรือต้องเป็นไปตามที่ระบุเท่านั้นห้ามมากกว่าที่ระบุ

เพราะถ้าไม่ระบุแบบนี้อาจจะกลายเป็นโครงการที่พักอาศัยที่มีกลุ่มคนเข้าไปลงทุนผ่านตัวแทนหรือบุคคลที่พวกเขาจัดตั้งเข้าไปแล้วนำมาปล่อยเช่าต่อภายหลังในราคาที่สูงขึ้น นอกจากนี้ เรื่องของสัญญาเช่าระยะยาวอาจจะต้องมีความยืดหยุ่นในเรื่องของการยกเลิกหรือสละสิทธิ์ภายหลังเมื่อผู้ที่ได้รับสิทธิ์มีกำลังมากพอจะหาที่อยู่อาศัยของตนเองได้ รวมไปถึงการส่งต่อถึงคนในครอบครัวหรือบุตรหลานทางสายเลือดได้โดยตรงไม่ต้องเสียค่าดำเนินการใดๆ

เพราะระยะเวลาเช่าที่ยาวถึง 99 ปีสามารถรองรับคนได้อย่างน้อย 2 รุ่นเลย นอกจากนี้ถ้าโครงการสามารถนำมาขอสินเชื่อธนาคารได้ตามพระราชบัญญัติทรัพย์อิงสิทธิ์ก็อาจจะดีขึ้นในกรณีที่ผู้ที่มีสิทธิ์ในการพักอาศัยอาจจะต้องการเงิน แต่ก็ต้องขึ้นอยู่ศักยภาพ และภาวะทางการเงินของผู้ที่จะขอสินเชื่อธนาคาร รวมไปถึงเงื่อนไขอื่นๆ ที่อาจจะมีระบุในสัญญาเช่า สุดท้ายแล้วคงต้องรอดูปีพ.ศ.2568 เมื่อโครงการนี้เริ่มดำเนินการและติดตามต่อเนื่องต่อไป

หน้า 20  หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 44 ฉบับที่ 4,054 วันที่ 19 - 21 ธันวาคม พ.ศ. 2567