ภาวะโลกร้อน ส่งผลกระทบแมลงผสมเกสร ลดทอนผลผลิตการเกษตร

กลุ่มนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยยูซีแอล (University College London: UCL) ในกรุงลอนดอน ร่วมกับพิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์ธรรมชาติ ได้ทำการศึกษาเพื่อหาความสัมพันธ์ของสภาพอากาศที่เปลี่ยนแปลงที่มีต่อแมลงเหล่านี้ โดยในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา

นักวิจัยได้รวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับแมลงผสมเกสรที่มาจากกว่า 100 ประเทศ ทั้งจากพื้นที่ซีกโลกเหนือและซีกโลกใต้ของโลก

ผลการศึกษาพบว่า พื้นที่ส่วนใหญ่ในโลกได้มีการบันทึกเกี่ยวกับอุณหภูมิที่เพิ่มสูงขึ้น ซึ่งไม่เพียงแต่ส่งผลต่อพืชพันธุ์ต่าง ๆ เท่านั้น แต่การศึกษาของนักวิจัยยังชี้ว่า ประเด็นนี้สอดคล้องกับการที่ประชากรแมลงผสมเกสรก็มีจำนวนลดลงด้วย

การศึกษาหลายชิ้นก่อนหน้านี้มุ่งเน้นไปที่ประชากรผึ้งเท่านั้น แต่รายงานล่าสุดที่ตีพิมพ์เมื่อเร็ว ๆ นี้ ในวารสาร Science Advances ได้ขยายขอบเขตการศึกษาครอบคลุมถึงแมลงผสมเกสรประเภทอื่น ๆ อาทิ ผีเสื้อ ผีเสื้อกลางคืน แมลงปีกแข็ง และแมลงวัน

ในธรรมชาติ แมลงมีสายพันธุ์ต่าง ๆ หลายแสนชนิด แต่ในการศึกษานี้ นักวิจัยได้รวบรวมข้อมูลของแมลงจากทั่วโลกมาได้จำนวน 3,000 ชนิด และมุ่งเน้นไปยังพื้นที่เขตร้อน ซึ่งมีการปลูกพืชเศรษฐกิจขนาดใหญ่ อย่างเช่น โกโก้ และกาแฟ

รองศาสตราจารย์ ทิม นิวโบลด์ นักชีววิทยาด้านสัตววิทยาและการอนุรักษ์ จากมหาวิทยาลัย UCL และเป็นผู้ร่วมเขียนงานวิจัยชิ้นนี้อธิบายว่า การศึกษานี้มุ่งเน้นไปยังพืชสองชนิดข้างต้น คือ โกโก้กับกาแฟ เนื่องจากเป็นพืชเศรษฐกิจหลักที่ถูกผลิตในพื้นที่เขตร้อน และจะเป็นพืชที่ได้รับผลกระทบจากปัจจัยของสภาพภูมิอากาศใหม่ รวมถึงจำนวนแมลงผสมเกสรที่ลดลงด้วย

นักวิจัยยังอธิบายถึงเหตุผลที่มุ่งเน้นไปยังพื้นที่เกษตรกรรมว่า เป็นเพราะนี่หนึ่งเป็นวิธีหลักที่มนุษย์ใช้สอยประโยชน์จากที่ดิน ทั้งนี้ คาดว่าจะมีที่ดินอีกจำนวนมากถูกแปลงให้เป็นพื้นที่การเกษตรเพื่อตอบสนองความต้องการในการบริโภคของประชากรโลกที่เพิ่มสูงขึ้นเรื่อยๆในอนาคต

ข้อเท็จจริงก็คือ เหล่าแมลงผสมเกสรในพื้นที่เขตร้อน คือเหยื่อที่กำลังเผชิญกับผลกระทบอันเกิดจากสภาพอากาศของโลกที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างรุนแรง และจะมีผลสืบเนื่องไปยังพืชผลการเกษตรซึ่งเป็นที่ต้องการทั่วโลกอีกด้วย

รายงานของ UCL ชี้ว่า ในพื้นที่เกษตรกรรมที่ต้องเผชิญกับสภาพอากาศเปลี่ยนแปลง ความหลากหลายทางชีวภาพของเหล่าแมลงได้ปรับลดลงราวครึ่งหนึ่ง

นิวโบลด์ กล่าวว่า ผลกระทบที่เกิดขึ้นจากการเกษตรและสภาพอากาศเปลี่ยนแปลงยังส่งผลที่รุนแรงต่อเหล่าแมลงผสมเกสร มากกว่าแมลงโดยทั่วไป นอกจากนั้น ในพื้นที่เกษตรกรรมที่มีการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศอย่างมากจนเกิดสภาพอากาศแบบใหม่ เราจะเห็นความหลากหลายทางชีวภาพของแมลงผสมเกสรลดลงกว่า 60% ด้วย

ในภาพรวมนั้น การสูญเสียแมลงผสมเกสรทำให้ผลผลิตด้านการเกษตรมีแนวโน้มที่จะลดลงดังนั้น ในอนาคตเราอาจต้องใช้ที่ดินเพื่อการเกษตรเพิ่มขึ้น และมีความเป็นไปได้ที่มนุษย์จำเป็นต้องหาวิธีผสมเกสรทดแทนแมลงเหล่านี้ ซึ่งหากเป็นเช่นนั้น ก็อาจส่งผลให้ต้นทุนการทำการเกษตรทะยานสูงขึ้นตามไปด้วย