ไม่ใช่แค่ไทย! สหรัฐไม่ขายเครื่องบิน F-35 ให้พันธมิตรจีน

ประเด็นร้อนเรื่องการซื้อเครื่องบินของกองทัพอากาศกลับมาอีกครั้ง ก่อนหน้านี้กองทัพอากาศ เคย ถูกวิจารณ์เรื่องการของบประมาณช่วงที่ประเทศ เผชิญโควิด-19 รวมถึงกระบวนการจัดซื้อจัดจ้างที่ไม่โปร่งใส

สำหรับการจัดซื้อล่าสุดที่ได้รับอนุมัติจากคณะรัฐมนตรี คือ "เครื่องบินขับไล่  F-35" จากสหรัฐจำนวน 4 ลำ เป็นเงินในปีงบประมาณ 2566 ในราคา 1.38 หมื่นล้านบาท 

เหตุผลของการจัดซื้อ คือ ฝูงบิน F-5 และ F-16 เก่าแล้วจำต้องหามาเปลี่ยน

ไทยต้องการรุ่น A หรือ F-35A ซึ่งแพงน้อยที่สุดในบรรดา 3 รุ่น โดยสามารถต่อรองราคาลงมา จากลำละราว 80 ล้านดอลลาร์ เหลือราว 70 ล้านดอลลาร์ 

ในขณะที่ "สวิตเซอร์แลนด์" ต้องจ่ายซื้อ  F-35A จำนวน 36 ลำ ลำละ 112 ล้านดอลลาร์ และฟินแลนด์ซื้อ 64 ลำในราคาลำละ 83 ล้านดอลลาร์

จากเหตุผลทุกอย่าง ดูแล้วก็สมเหตุสมผลที่ ครม.จะอนุมัติให้กองทัพอากาศสั่งซื้อ แต่ประเด็นใหญ่เวลานี้คือ “สหรัฐจะขาย F-35 ให้เราหรือไม่”

สาเหตุสหรัฐ "ยังไม่อนุมัติ" การขาย F-35 ให้ไทย นักวิเคราะห์ คาดว่ามีเหตุผลดังนี้

1.นักวางแผนกลาโหมสหรัฐ ไม่มั่นใจว่า เมื่อไทยซื้อเครื่องบินไปแล้ว จะมีความพร้อมในการดูแลและบำรุงรักษาเครื่องบินได้เหมาะสมหรือไม่ 

2.ไทยมีสัมพันธ์ทางทหารใกล้ชิดกับจีนมากขึ้น นับตั้งแต่รัฐประหาร 2557 จีนกลายเป็นผู้จัดหาอาวุธรายใหญ่สุดให้กับไทย กองทัพไทยเป็นหนึ่งในไม่กี่ประเทศและเป็นประเทศเดียวในอาเซียน ที่ซ้อมรบประจำปีกับจีน ทั้ง 3 เหล่าทัพ 

3.ความสัมพันธ์ระหว่างสหรัฐกับไทยติดหล่มมาตั้งแต่สิ้นสุดสงครามเย็นเพราะไม่มีการรับรู้ภัยคุกคามร่วมกัน และกองทัพสหรัฐระงับความช่วยเหลือไทย หลังเกิดการรัฐประหารปี 2549 และ 2557

4.สหรัฐเกรงว่าจีนที่มีสายสัมพันธ์ทางทหารที่ใกล้ชิดกับและอยู่ในฐานะคู่แข่งสำคัญ จะ “เข้าถึงเทคโนโลยี” ที่ติดมากับ F-35 

"แต่ไม่ใช่แค่ประเทศไทยประเทศเดียวที่สหรัฐไม่ขาย F-35 ให้ " ที่ผ่านมามีหลายประเทศที่สหรัฐปฏิเสธขาย เป็นที่น่าสังเกตว่าเพราะประเทศนั้นเคยมีความร่วมมือ หรือเคยสั่งซื้อขีปนาวุธใดๆจากจีน หรือรัสเซีย เช่น

• ปี 2562 สหรัฐไม่ขาย F-35 ให้กับ "ตุรกี" หลังจากตุรกีซื้อขีปนาวุธ S-400 ยิงจากพื้นสู่อากาศจากรัสเซีย ด้วยเกรงว่าจะไปลดทอนเทคโนโลยีของ F-35
• เมื่อช่วง มี.ค.66 สหรัฐระงับการขายเครื่องบิน F-35 จำนวน 50 ลำให้ "สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์" ที่มีสัมพันธ์กับจีนใกล้ชิดมากขึ้น
• ปี 2563 อินโดนีเซียแสดงความสนใจอยากซื้อ F-35 แต่ด้วยความกังวลแบบเดียวกัน สหรัฐเสนอ F-15 Eagle ให้แทน

นอกจากนี้ยังมีเหตุการณ์ที่ F-35 ตกในทะเลเมดิเตอร์เรเนียน เมื่อ พ.ค. 2564 และทะเลจีนใต้ เมื่อ ม.ค. 2565  สหราชอาณาจักรและสหรัฐรีบเข้าไปกู้ เพื่อป้องกันไม่ให้เทคโนโลยีตกไปอยู่ในมือของรัสเซียและจีน

ทั้งนี้ ถ้าสหรัฐปฏิเสธคำขอซื้อ น่าสนใจว่ากองทัพอากาศจะเดินหน้าเรื่องนี้อย่างไร จะหันไปหารัสเซีย (SU-57 Checkmate) หรือจีน(FC-31 Gyrfalcon) หรือไม่ ต้องรอติดตาม