พลวัตการเคลื่อนย้ายผู้ค้าบริการทางเพศในโลกยุคใหม่

“เรื่องทางเพศ” คำนี้ทำให้ทุกท่านนึกถึงอะไรกันบ้างครับ บางท่านคิดถึงสิ่งต้องห้าม สิ่งที่เป็นบาป แต่บางท่านก็คิดถึงความโรแมนติก ความสวยงาม และความสุข ในเรื่องเดียวกันนี้ คนต่างเชื้อชาติ ต่างสังคม ต่างวัฒนธรรมย่อมนึกถึงและตีความแตกต่างกันไป 

 

อย่างไรก็ตาม เมื่อพิจารณาอย่างใจเป็นธรรมก็ปฏิเสธไม่ได้ว่าเรื่องทางเพศเป็นเรื่องธรรมชาติ เป็นสัญชาตญานที่ติดตัวมาตั้งแต่เกิด ถ้าเราเอาจำนวนครั้งของความต้องการคูณกับจำนวนคนที่ต้องการ ประเมินออกมาในรูปของตัวเงิน จะพบข้อเท็จจริงว่า ในสังคมหนึ่งๆ ความต้องการทางเพศหรืออุปสงค์มีมูลค่ามหาศาลเมื่อเป็นเช่นนี้ย่อมเกิดแรงจูงใจให้ตลาดเข้าไปทำกำไรจากตลาดดังกล่าว   

 

เมื่อมีอุปสงค์ก็ผลักดันให้เกิดอุปทานจากคนหลากหลายกลุ่ม ที่ต้องการทำกำไรจากตลาดที่ว่านี้ตามมา ไม่ว่าจะเป็น ตัวผู้ค้าบริการเอง มาเฟีย ผู้มีอำนาจผู้ผลิตและผู้ค้าเซ็กส์ทอย หนังสือโป๊ วิดีโอโป๊ Sex creator บนโลกออนไลน์ และอีกมากมาย ทั้งหมดนี้ทำให้เกิดตลาดทางเพศขึ้น

 

แน่นอนว่าประสิทธิภาพการทำงานของตลาดในการสร้างดุลยภาพระหว่าง อุปสงค์ และอุปทานทางเพศ ขึ้นอยู่กับความสามารถในการบริหารจัดการตลาดทางเพศของภาครัฐ ในบางประเทศที่การซื้อขายบริการทางเพศและสินค้าที่เกี่ยวข้องก็เป็นเรื่องผิด ตลาดนั้นเกิดความไม่สมดุลสร้างตลาดมืด (Black market) หรือเศรษฐกิจนอกระบบ (Informal Economy) ขึ้น 

 

และตลาดการค้าบริการทางเพศในประเทศไทย ก็เป็นเศรษฐกิจนอกระบบที่มีขนาดใหญ่และมีประสิทธิภาพสูง เนื่องจากทำงานภายใต้ระบบตลาดอย่างแท้จริง ตอบสนองความต้องการของอุปสงค์ได้ดี ปรับตัวตามแนวโน้มของตลาดได้เร็วด้วยและถูกกำกับดูแลจากกฎระเบียบของภาครัฐอย่างจำกัด 

 

จากงานวิจัยเรื่อง “พลวัตของผู้ค้าบริการทางเพศข้ามชาติในอาเซียน” พบว่า การค้าบริการทางเพศมีการเปลี่ยนแปลงอย่างก้าวกระโดดจากการขยายตัวของโลกภิวัตน์ การเข้ามาของ Disruption technology รวมถึงการเกิดสถานการณ์โควิด-19 ซึ่งในบทความนี้จะขอนำเสนอ 4 พลวัตสำคัญที่เกิดขึ้นขอเรียกว่า “ข้าม เคลื่อน เลื่อน ย้าย”

 

พลวัตที่ 1 “ข้าม” หมายถึง การข้ามพรมแดนของการค้าบริการทางเพศที่มากขึ้นและไกลขึ้น

 

การค้าบริการทางเพศเป็นตลาดแรงงานที่มีลักษณะพิเศษ คือ ผู้ค้าบริการมักจะไปทำงานที่อื่นที่ไม่ใช่พื้นที่ใกล้เคียงกับถิ่นฐานของตนเอง ซึ่งสถานการณ์นี้เกิดขึ้นภายหลังยุคที่สังคมเริ่มไม่ยอมรับการค้าบริการทางเพศ โดยในช่วงแรก ผู้ค้าบริการทางเพศมักจะไปประกอบอาชีพในสถานที่ห่างออกไปเท่าที่ตนเองจะสามารถเดินทางไปถึงได้ 

 

 

ในยุคถัดมา เริ่มเกิดความเป็นเมืองขึ้น นำมาสู่การกระจุกตัวของความต้องการซื้อบริการทางเพศอยู่ในเมือง และก่อให้เกิดการเข้ามาทำงานในเมืองของผู้ค้าจำนวนมาก แต่ทั้งนี้ส่วนใหญ่ก็ยังอยู่ในประเทศเดียวกัน 

 

ในปัจจุบันด้วยต้นทุนการเดินทางระหว่างประเทศตํ่าลงมาก การมี Google map ที่ช่วยได้เดินทางสะดวกขึ้น และผู้คนก็ใช้ภาษาอังกฤษกันได้มากขึ้น ทำให้การเดินทางระหว่างประเทศเป็นเรื่องไม่ยุ่งยากอีกต่อไป ผู้ค้าบริการทางเพศจำนวนมากจึงข้ามพรมแดนไปขายบริการที่ต่างประเทศมากขึ้น ทั้งรูปแบบการไปค้าชั่วคราวด้วยวีซ่าท่องเที่ยวและการไประยะยาวด้วยวีซ่าทำงาน ทั้งนี้ผู้ค้าไทยรุ่นใหม่ๆ มักจะเริ่มต้นจากการข้ามพรมแดนไปทำงานต่างประเทศในประเทศใกล้ เพราะต้นทุนถูกและคุ้นเคยมากกว่าจากนั้นจึงต่อเนื่องไปยังประเทศที่ไกลออกไป 

 

พลวัตที่ 2 “เคลื่อน” หมายถึง การเคลื่อนลักษณะของงานให้มีมูลค่าเพิ่มและความหลากหลายมากขึ้น

 

ในอดีตหากนึกถึงการค้าบริการทางเพศ ก็คงนึกถึงการจ่ายเงินและมีเพศสัมพันธ์แล้วก็จบไป แต่ในปัจจุบันรูปแบบของงานมีความหลากหลายขึ้น ทั้งเพื่อตอบสนองความต้องการของผู้ซื้อและเพิ่มโอกาสในการทำกำไรของผู้ขาย ความหลากหลายที่กำลังกล่าวถึงนี้มี 2 แบบ 

 

แบบแรกเป็นประเภทของงานที่ต่อยอดเพื่อขายพ่วงกับการค้าบริการทางเพศแบบดั้งเดิม เช่น นอกจากจะขายบริการทางเพศแล้ว ผู้ค้ายังรับทำหน้าที่เป็นไกด์นำเที่ยวให้ชาวต่างชาติ หรือไปเที่ยวผับเป็นเพื่อนหรือเป็นเพื่อนคุยให้กับลูกค้าที่ต้องการ เป็นบริการเสริมเพื่อเพิ่มรายได้ นอกจากนี้ ยังมีการค้าบริการในรูปแบบสัญญาระยะยาวเช่น สัญญา 3 เดือน ที่มีการตกลงกันว่าเจอกันเดือนละกี่วัน เป็นต้น 

 

และแบบที่สอง เป็นการเคลื่อนความหลากหลายของงานที่แบ่งย่อยจากงานดั้งเดิมมากขึ้น จากในอดีตที่เน้นการมีเพศสัมพันธ์เพียงอย่างเดียว ปัจจุบันสามารถแยกส่วนที่ซื้อบริการเฉพาะการใช้มือ การใช้ปาก การใช้หน้าอก การใช้ร่างกายในการบำบัดความต้องการให้ได้และก็จ่ายเงินในอัตราแตกต่างกันตามอวัยวะที่ใช้ได้ ทำให้ผู้ซื้อจ่ายเงินเท่าที่ต้องการ และผู้ค้าก็เลือกที่จะค้าเท่าที่ตนเองรับได้

 

การเคลื่อนของงานที่มีความหลากหลายมากขึ้นนั้น ในทางเศรษฐศาสตร์กำลังหมายถึงพัฒนาการที่สูงขึ้นของระบบตลาด เพราะตลาดจะสามารถทำกำไรได้สูงขึ้น จากการนำเสนอสินค้าและบริการที่หลากหลายมากขึ้นในราคาที่แตกต่างกัน ทำให้ผู้บริโภคแต่ละคนมีทางเลือกมากขึ้น และผู้ค้าก็สามารถเลือกค้าได้เฉพาะในสิ่งที่ตนเองอยากทำเท่านั้น

 

พลวัตที่ 3 “เลื่อน” หมายถึง การเลื่อนไหลของบทบาทของผู้ค้าบริการทางเพศ

 

ผู้ค้าบริการบางคนที่มีทักษะในการบริหารจัดการ จะผันตัวเองไปเป็นตัวกลาง หรือแม่เล้า หรือตัวกลางในการทำหน้าที่หาตลาดและเจรจาต่อรองกับลูกค้า ทั้งตลาดในประเทศและต่างประเทศส่วนที่คนที่ไม่มีทักษะในการบริหารจัดการเมื่อถึงจุดหนึ่งที่รายได้จากการขายบริการทางเพศลดลง ก็จะผันตัวไปเน้นการค้าบริการแบบสัญญาระยะยาว เช่น การเป็นเด็กเสี่ยหรือเมียน้อย 

 

โดยการทำงานในบทบาทเหล่านี้ ไม่ได้อาศัยแค่ทักษะเพศสัมพันธ์ แต่ต้องอาศัยทักษะของการสื่อสารทางอารมณ์ความเข้าใจ และความรู้สึก นอกจากนั้นยังมีผู้ค้าบริการทางเพศกลุ่มใหญ่อีกจำนวนหนึ่ง ที่เข้ามาสะสมทุนและทรัพย์สินในช่วงประกอบอาชีพค้าบริการทางเพศ เมื่อถึงจุดหนึ่งพวกเขาก็ออกจากการค้าบริการทางเพศ ไปเป็นผู้ประกอบการอาชีพอื่นโดยอาศัยทุนและทรัพย์สินเหล่านั้น 

 

พลวัตที่ 4 “ย้าย” หมายถึงมีการย้ายแพลตฟอร์มการค้าบริการทางเพศจากออฟไลน์ไปสู่ออนไลน์

 

ในอดีตการค้าบริการทางเพศเป็นกิจกรรมที่เกิดขึ้นแบบออฟไลน์ แต่เมื่อเกิดการเปลี่ยนแปลงด้านเทคโนโลยี ทำให้เกิดการย้ายแพลต ฟอร์มการค้าบริการไปบนโลกออนไลน์มากขึ้น การเข้ามาของ Disruptive Technology ครั้งนี้ได้ช่วย empower ผู้ค้าบริการ ทำให้ผู้ค้าจำนวนมากไม่จำเป็นต้องตกอยู่ภายใต้การควบคุม หรือเอาเปรียบของเจ้าของสถาน ประกอบการหรือผู้มีอำนาจอีกต่อไป 

 

สามารถเป็นเจ้านายตัวเองหรือรวมตัวกันเป็นกลุ่มเพื่อขายบริการและดูแลความปลอดภัยซึ่งกันและกัน เช่น เมื่อมีการรับงาน ผู้ค้าจะคอยปักหมุดไว้ใน Application ว่าออกจากตรงไหนและไปอยู่ที่ไหน เมื่อจบงานแล้วก็จะส่งสติกเกอร์เข้ามาในกลุ่มเพื่อให้รู้ว่าทุกอย่างเป็นไปด้วยดี แน่นอนว่าถ้ามีการหายตัวไปก็จะมีคนคอยถามและรู้ว่าสถานที่สุดท้ายอยู่ที่ไหน 

 

แต่ Disruptive Technology ไม่ได้หยุดแค่นั้น ความน่าสนใจในเวลาถัดมาคือ สถานการณ์โควิด-19 ส่งผลให้การค้าบริการทางเพศทำได้โดยไม่ต้องเจอกันทางกายภาพ แอปพลิเคชั่น ที่สื่อสารกันได้ในทันทีทันใดโดยไม่ต้องระบุตัวตน การถ่ายรูป ถ่ายวิดีโอที่มีความคมชัดมากขึ้น หรือแม้แต่รูปแบบการชำระเงินที่สะดวก สามารถเก็บ เงินเป็นรายเดือนหรือรายครั้งได้อย่างง่ายดาย ก่อให้เกิดบริการทางเพศรูปแบบใหม่ๆ อย่าง sex creator ที่สร้าง Content จากการมีเพศสัมพันธ์กับแฟนตัวเองและเก็บเงินสมาชิกเป็นรายเดือน Content ของการช่วยตัวเองที่มีการขายเป็นครั้ง 

 

หรือแม้แต่คอนเทนต์ที่การสุ่มสมาชิกมามีเพศสัมพันธ์ด้วยให้สมาชิกคนอื่นดู และผู้ซื้อทำหน้าที่ในการสร้าง fantasy และบำบัดความต้องการด้วยตัวเอง จะเห็นได้ว่าการค้าบริการทางเพศมีความก้าวหน้าไปมากเพราะในปัจจุบันตลาดยังสามารถตอบสนองความต้องการทางเพศได้ โดยไม่ต้องพึ่งพาการมีเพศสัมพันธ์ทางกายภาพอีกต่อไป

 

ความน่าสนใจของพลวัตการค้าบริการทางเพศก็คือ ความเป็นเศรษฐกิจนอกระบบนั้น มีการปรับตัวอย่างทันสมัย และใช้ประโยชน์จากสถานการณ์ใหม่ๆ อย่างโลกาภิวัตน์ Disruptive Technology หรือแม้แต่สถานการณ์โควิด-19 โดยไม่ใช่เศรษฐกิจที่ล้าหลังและไม่ปรับตัวอย่างที่เราเข้าใจกัน 

 

พลวัตการค้าบริการทางเพศจึงกำลังท้าทายปรัชญา ศีลธรรมและนโยบายที่เราเคยมีมาในอดีตอย่างไม่เคยเป็นมาก่อน และสังคมไทยคงต้องตอบคำถามที่ยากมากเหล่านี้ในเวลาอันใกล้