สองทศวรรษที่ผ่านมา แท็กซี่ เล่าว่า ตำรวจเดินเข้ามาท้วงติง “คุณติดฟิล์มกันแดดผิดระเบียบ แปะกระจกหน้ารถซะเกือบมิด เข้าข่ายปิดบังอำพราง” แท็กซี่ ตอบกลับไปว่า “จ่าก็ทำตัวปิดบังอำพรางเหมือนกัน ใส่หน้ากาก สวมหมวกปิงปอง แว่นก็ใช้แว่นดำ บังหน้ามิดชิด ดูยากว่าใครเป็นใคร ดูไม่รู้ว่าเป็นตำรวจจริงหรือตำรวจปลอม” ปรากฏว่า แท็กซี่ โดนปรับสองข้อหา ติดตั้งฟิล์มผิดระเบียบ และ ล้อเลียนเจ้าพนักงาน (ฮา)
หนึ่งทศวรรษที่ผ่านไป ผมกำลังนั่งทาน ข้าวไข่เจียว อยู่ในร้านอาหารตามสั่ง โต๊ะอยู่ใกล้กับ เจ้าหลอน ทำท่าว่าจะนั่ง แต่ เจ้าหลอน ยังไม่ยอมนั่ง บนโต๊ะมีถ้วยและจานเลอะเทอะวางซ้อนกันอยู่หลายใบ อาการนาง ไม่สบอารมณ์ หน้าตาจึงดู คิ-เร-นะ (ฮา) เจ้าหลอน ยกถ้วยจานที่เลอะเทอะเอามาตั้งไว้บนโต๊ะผม ผมคาใจอยู่จนบัดนี้ว่า ผีบังตา หรือว่า ผมเตี้ย จนนางมองไม่เห็น (ฮา) ผมกลายพันธุ์เป็น เจ้าเหลือก คือ ตาปะหลับปะเหลือก เข้าฉาก คู่เรียงเคียงกรรม กับ เจ้าหลอน ซะงั้น คอมมอนเซนส์ เจ้าหลอน หย่อนสมรรถภาพปานฉะนี้
Common Sense is not Common! ท่าน ดร.วิษณุ เครืองาม แปลว่า สามัญสำนึกไม่ใช่เรื่องหมูๆ
อ.อดัม แบรดชอว์ อธิบายกระชับจับใจความได้ง่ายๆ ว่า Common Sense หมายถึง อะไรที่ใครๆ ก็สมควรรู้ เช่น ศีลธรรมเบื้องต้น สามัญสำนึก ใน พจนานุกรมไทย แปลว่า ความรู้ที่เกิดจากประสบการณ์ และการใช้ชีวิต ชัดเจนเลยว่า โรงเรียนส่วนใหญ่ไม่ได้สอนวิชาสามัญสำนึก
ผมไม่เคยเรียก ท่าน พลตรี สนั่น ขจรประศาสน์ ว่า เสธ.หนั่น ทั้งๆ ที่อายุก็สูสีกัน ผมเรียกว่า ท่านรอง เพราะว่าตำแหน่งสูงสุดที่ท่านเป็น คือ รองนายกรัฐมนตรี จะคุยกับใครให้เขานิยม ควรจะเรียกตำแหน่งสูงสุดที่เขาได้เป็น ท่านรอง เคยเชิญผมให้ช่วยจัด หลักสูตรศิลปะในการพูดทางการเมือง อบรม นักการเมืองรุ่นใหม่
ผมนิมนต์ ท่านเจ้าคุณพระพยอม (สมณศักดิ์สมัยนั้น) เป็นวิทยากรพิเศษ ภรรยาท่านรอง ท่านเอาซองปัจจัยให้ผมช่วยเป็นผู้ถวายในฐานะที่เป็น หัวหน้าโครงการฝึกอบรม ผมยกมือไหว้แล้วปรารภกับ ภรรยาท่านรอง ว่า
“ด้วยความเคารพนะครับ พี่น้อย ผมเป็นแค่ หัวหน้าโครงการฝึกอบรม พี่น้อย เป็นเจ้าของสถานที่ โครงการนี้เป็นงานภายใต้การดูแลของ พี่น้อย เงินในซองนี้ พี่น้อย มีเอี่ยวเป็นเจ้าของ พี่น้อย มีศักดิ์และสิทธิ์ สมควรที่จะเป็นผู้ถวาย พี่น้อย ถวายเองเลยครับ จะได้รับอานิสงส์เต็มๆ”
ผมดูออกว่า พี่น้อย ยิ้มจริงๆ สายตาที่มองหน้า ก็ปลื้มจริงๆ ผม สำนึก คือ ฉุกคิด หมายถึง สะดุดใจ ว่า ไผเป็นไผ ชุดความเชื่อ (Mindset) ทำนองนี้ เป็นความรู้เชิงผสมผสานที่ผมซึมซับมาจากการดูหนังกับรอยยิ้มผสมรอยขีดข่วนในการใช้ชีวิต เอ๊ะ! ตัด คำว่า ข่วน ออก จะดีไหม เดี๋ยวคนสงสัยว่าใครข่วน (ฮา)
ผมออกแบบ หลักสูตร “รวยรู้เรื่องด้วยสามัญสำนึกที่ดีงาม” (Clever Benefit with Nice Common Sense) จุดหมายชัดเจนแลเห็นกลุ่มแรกแต่ไกลคิดจะคุยฝากไว้กับ หัว+หน้า เพราะว่า ถ้า หัวส่ายหางจะกระดิก ถ้าหัวไม่คลิกตัวก็คงจะคลอดยาก
เจ้านาย “รวยไม่รู้เรื่อง” ระดับเจ้าสัว เมาแล้วโม้ว่า “อย่าว่าแต่ซดเหล้าทีเดียวหมดขวด ซดน้ำทะเลให้เกลี้ยงก็ยังไหว ถ้าซดไม่หมด เงินมีกี่ตังต์ยกให้เป็นกองทุนหมู่บ้านเลย” รุ่งขึ้น เจ้านาย กับ อีสป ยืนอยู่ต่อหน้า กรีซมุง ที่มายืนรอลุ้นดู เจ้าสัวซดน้ำทะเล อีสป รับหน้าเสื่อเป็นโฆษกประกาศกับชาวบ้านว่า
“ข้าน้อยขอชี้แจงให้ท่านทราบว่า เจ้านายของข้าพูดแล้วจะไม่คืนคำ แต่มีปัญหาตรงที่ว่า เจ้านายข้าได้สัญญาจะดื่มเฉพาะน้ำทะเล ไม่ผูกพันเกี่ยวข้องกับน้ำในแม่น้ำลำคลอง จึงขอให้ทุกท่านได้โปรดกรุณาช่วยกันไปทำทำนบปิดทุกลำคลองอย่าให้น้ำจากลำคลองไหลลงทะเลแม้แต่นิดเดียว เสร็จเรียบร้อยแล้วนายข้าจะนัดพบ ท่านทั้งหลายที่ริมทะเลอีกครั้งหนึ่ง” (ฮา)
คนฉลาด ต้องไม่นินทาลูกพี่ในห้องส้วม พึงเฉลียวใจไว้บ้างว่า ลูกพี่เราอาจจะนั่งอยู่ในห้องถัดไป (ฮา)
ลูกพี่ฉลาด ต้องไม่ฮุบความคิดลูกน้อง ลูกน้องความเห็นในที่ประชุมจบปุ๊บ หัวหน้าบางท่านฮุปเหยื่อปั๊บเข้าให้ว่า “คุณคิดเหมือนผมเป๊ะเลย” (ฮา) ต่อให้คิดตรงกันจริงๆ ก็ต้องกลืนเลือดพูดว่า “ไอเดียคุณเฉียบมากจริงๆ” เสียสละขนาดหนักลูกน้องไม่รักก็ให้มันรู้กันไป
คติพจน์ตบท้ายนี้มีราคา เมื่อวันที่คลอดออกจากท้องแม่ คุณร้องให้จ้า ทุกคนรอบตัวคุณกลับพากันยิ้ม ครั้นเมื่อม่านชีวิตคุณปิดลง คุณคนเดียวที่ยังคงยิ้มอยู่ ในขณะที่ทุกคนรอบๆ ตัวคุณ กลับพากันสะอื้นร้องให้
แปลว่า
“อยู่ให้เขาพอใจ ไปให้เขาคิดถึง”