นายแพทย์ยงยศ ธรรมวุฒิ อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ พร้อมด้วย นายวัฒนศักย์ เสือเอี่ยม อธิบดีกรมการค้าภายใน และนางวิชาดา จงมีวาสนา ผู้อำนวยการสำนักคุณภาพและความปลอดภัยอาหาร ร่วมแถลงผลการตรวจข้าวที่ได้รับจากกระทรวงพาณิชย์ทางด้านสารเคมีตกค้าง การปนเปื้อนสารพิษจากเชื้อราและคุณภาพของข้าวด้านสารอาหารและอื่น ๆ ด้วยระบบคุณภาพมาตรฐาน ISO/IEC 17025
โดยนพ.ยงยศ อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กล่าวถึงผลการตรวจสอบข้าวตัวอย่างที่ได้รับจากกระทรวงพาณิชย์ว่า ในการตรวจครั้งนี้ กรมวิทย์ฯได้รับตัวอย่างข้าวจากตัวแทนกระทรวงพาณิชย์จำนวน 3 กิโลกรัม จำนวน 2 ถุง และ 5 กิโลกรม จำนวน 1 ถุงเมื่อวันที่ 9 พฤษภาคม 2567 และได้เริ่มดำเนินการตรวจสอบตั้งแต่วันที่ 10 พ.ค.ที่ผ่านมาซึ่งจากการทดสอบด้านคุณภาพและความปลอดภัยทั้ง 3 ด้าน ประกอบด้วย
1.ด้านกายภาพและสิ่งแปลกปลอม อาทิ ลักษณะ สี กลิ่นของเมล็ดข้าว แมลง ซากแมลง ชิ้นส่วนของแมลง กรวด และหิน เป็นต้น 2.ด้านความปลอดภัย อาทิ สารพิษจากเชื้อรา สารรม สารเคมีป้องกันกำจัดศัตรพืช โลหะหนักปนเปื้อน และ3.ด้านคุณค่าทางโภชนาการ อาทิ สารอาหาร และแร่ธาตุ โดยเทียบกับข้าวที่ทางกรมวิทยาศาสตร์ฯ ซื้อมาจากท้องตลาด ปรากฎผลดังนี้
ด้านกายภาพและสิ่งแปลกปลอม
พบว่า ข้าวตัวอย่างจากกระทรวงพาณิชย์นั้น พบวัตถุหรือสิ่งแปลกปลอมทั้งสิ่งที่มีชีวิตและไม่มีชีวิตซึ่งส่วนใหญ่เป็นเศษซากของมอดทั้ง 3 ชนิดที่พบได้บ่อย พบเศษของปีกแมลงและมอดอยู่เป็นจำนวนมาก ทั้งนี้ ข้อกำหนดตามมาตรฐานสินค้าเกษตร มกษ. 4000-2560 มาตรฐานสินค้าเกษตร ข้าวหอมมะลิไทย ระบุ "ต้องปราศจากแมลงและไรที่มีชีวิต"
ด้านความปลอดภัย
การตรวจสอบข้าวตัวอย่าง ตรวจไม่พบสารทั้งสารพิษจากเชื้อรา สารรม สารเคมีป้องกันกำจัดศัตรูพืช 250 ชนิด รวมถึงสารหนูนั้น ปลอดภัยอยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน
ด้านคุณค่าทางโภชนาการ
เป็นสิ่งที่สำคัญและไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่านั้น ตัวอย่างข้าวจากกระทรวงพาณิชย์เมื่อเทียบกับตัวอย่างข้าวของกรมวิทย์ฯ ที่ซื้อมานั้น "ไม่แตกต่างกัน"
นายแพทย์ยงยศ กล่าวเน้นย้ำว่า กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ได้ตรวจตัวอย่างข้าวที่ได้รับมาจากตัวแทนของทางกระทรวงพาณิชย์อย่างละเอียด รอบคอบด้วยเครื่องมือด้วยบุคลากรที่มีความเชี่ยวชาญตามมาตรฐาน ISO/IEC 17025 และได้ทำอย่างตรงไปตรงมาอย่างที่สุด และบุคลากรทำงานอย่างอิสระ ปราศจากความกดดัน
ด้านนายวัฒนศักดิ์ เสือเอี่ยม อธิบดีกรมการค้าภายใน กระทรวงพาณิชย์ กล่าวว่า ข้าวในสต็อคของรัฐบาลจากโครงการรับจำนำข้าวเหลืออยู่ทั้งหมด 2 คลัง จำนวน 15,013.24 ตัน คิดเป็น 145,590 กระสอบ อยู่ใน 2โกดัง คือ คลังกิตติชัย จำนวน 11,665.65 ตัน 112,711 กระสอบและคลังพูนผล จำนวน 3,356.59 ตัว คิดเป็น 32,879 กระสอบ จ.สุรินทร์ ซึ่งเป็นล็อตสุดท้ายแล้ว
สำหรับการสุ่มตัวอย่างข้าวมาตรวจได้มีการว่าจ้าง บริษัทเซอเวเยอร์กลางที่มีการขึ้นทะเบียนไว้กับกรมการค้าต่างประเทศซึ่งเป็นบริษัทที่มีสำนักงานใหญ่ที่ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ และมีการตรวจสอบคุณภาพมาตรฐานในหลายประเทศทั้งยุโรป อมเริกา เอเชีย และแอฟริกา
โดยในการเก็บตัวอย่างมีการผ่ากองลงไปถึง 15 ชั้นในทุกกองที่มีอยู่ 9 กอง เพื่อให้ได้ตัวอย่างที่ใกล้เคียงที่สุดและเป็นมาตรฐาน เพื่อให้เกิดความมั่นใจ
ทั้งนี้ ขอให้มั่นใจได้ว่า มีกระบวนการที่โปร่งใส และดำเนินการโดยที่ให้เกิดความมั่นใจ และใช้เซอเวเยอร์กลางที่มีมาตรฐานมีการขึ้นทะเบียน ขอให้ประชาชนมั่นใจว่า ข้าวไทยคงต้องไปต่อ นายวัฒนศักดิ์ กล่าว
ด้านนายกฤษณรักษ์ ใจดี รักษาการผู้อำนวยการองค์การคลังสินค้า(อคส.) กล่าวเพิ่มเติมว่า ขณะนี้อยู่ในกระบวนการของคณะกรรมการตรวจสอบและดำเนินการเรื่องของ TOR การประกาศจำหน่ายโดยคาดว่า ไม่เกินสิ้นเดือนพฤษภาคม 2567 ทาง อคส.จะประกาศจำหน่ายข้าวจำนวนนี้เป็นการทั่วไปซึ่งต้องทำอย่างรอบคอบที่สุด
ต่อข้อซักถามที่ว่า ยืนยันได้หรือไม่ว่าตัวอย่างข้าวที่ส่งให้กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ตรวจเป็นข้าวจากโกดังที่ รมว.พาณิชย์ ไปตรวจและระบุว่า เป็นข้าว 10 ปีนั้น นายกฤษณรักษ์ กล่าวว่า เป็นข้าวตัวอย่างที่ อคส. กระทรวงพาณิชย์ส่งมาตรวจที่กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์เป็นข้าวตัวอย่างในวันที่ รมว.พาณิชย์ ลงไปตรวจเมื่อวันที่ 6 พ.ค.2567 หลังจากที่มีการหุงพิสูจน์แล้วได้นำตัวอย่างข้าวกลับมาที่ อคส.และส่งมาให้กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ตรวจ