นายเจริญ เหล่าธรรมทัศ นายกสมาคมผู้ส่งออกข้าว เปิดเผยถึงสถานการณ์การส่งออกข้าว 9 เดือนของปีนี้ว่า จากข้อมูลของกรมศุลกากร การส่งออกข้าวตั้งแต่เดือนมกราคม-กันยายน 2564 มีปริมาณ 3,817,284 ตัน มูลค่า 69,552 ล้านบาท หรือ2,235.9 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ โดยปริมาณส่งออกลดลง 6.6% และมูลค่าลดลง 18.3% เมื่อเทียบกับ ช่วงเดียวกันของปี 2563 ที่มีการส่งออกปริมาณ 4,087,004 ตัน มูลค่า 85,153 ล้านบาท หรือ 2,724.2 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ
แต่การส่งออกข้าวในเดือนกันยายน 2564 มีปริมาณ 638,397 ตัน มูลค่า 10,867 ล้านบาท โดยปริมาณและมูลค่าส่งออกเพิ่มขึ้น 7.9% และ 11.2% เมื่อเทียบกับเดือนสิงหาคม 2564 ที่มีการส่งออกปริมาณ 591,717 ตัน มูลค่า 9,771 ล้านบาท
เนื่องจากในเดือนที่ผ่านมามีการส่งออกข้าวขาวและข้าวนึ่งไปยังตลาดสำคัญในแถบแอฟริกา ตะวันออกกลาง และเอเชียเพิ่มขึ้น โดยในเดือนกันยายน 2564 มีการส่งออกข้าวขาวปริมาณ 313,446 ตัน เพิ่มขึ้น 14.2% เมื่อเทียบกับเดือนก่อน โดยส่วนใหญ่ส่งไปยังตลาดจีน อิรัก มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ สารธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก โมซัมบิก แองโกล่า เป็นต้น
ส่วนการส่งออกข้าวนึ่ง มีปริมาณ 176,693 ตัน เพิ่มขึ้น 9.1% เมื่อเทียบกับเดือนก่อน โดยส่วนใหญ่ส่งไปยังตลาดหลัก เช่น แอฟริกาใต้ ไนเจอร์ เบนิน เยเมน แคเมอรูน เป็นต้น ขณะที่การส่งออกข้าวหอมมะลิ (ต้นข้าว) มีปริมาณ 91,395 ตัน เพิ่มขึ้น 15.9% เมื่อเทียบกับเดือนก่อน โดยส่วนใหญ่ยังคงส่งไปยังตลาดสำคัญ เช่น สหรัฐอเมริกา ฮ่องกง แคนาดา สิงคโปร์ เป็นต้น
ทั้งนี้สมาคมคาดว่าในเดือนตุลาคม 2564 จะส่งออกข้าวได้ประมาณ 700,000 ตัน เนื่องจากประเทศผู้นำเข้าที่สำคัญในแถบแอฟริกา ตะวันออกกลาง และเอเชีย ยังคงมีความต้องการข้าวอย่างต่อเนื่อง เพื่อชดเชยสต็อกข้าวที่ลดลงและเตรียมไว้ใช้ในช่วงเทศกาลปลายปีนี้ ประกอบกับราคาข้าวของไทยยังอยู่ในระดับที่สามารถแข่งขันได้ จึงคาดว่าการส่งออกข้าวขาวและข้าวนึ่งจะยังไปได้ดี
อย่างไรก็ตามคาดว่าการส่งออกข้าวหอมมะลิจะชะลอลง แม้ว่าราคาจะปรับลดลงมาพอสมควรแล้ว เนื่องจากผู้ซื้อบางส่วนรอดูผลผลิตข้าวฤดูนาปีที่ใกล้ออกสู่ตลาดในเดือนหน้า ประกอบกับปัญหาด้านลอจิสติกส์ทั้งตู้คอนเทนเนอร์ขาดแคลนและ ค่าระวางเรือที่สูงขึ้นยังไม่คลี่คลายไปในทางที่ดี ทำให้เป็นอุปสรรคในการส่งมอบสินค้า ด้านสถานการณ์ราคาข้าวในช่วงนี้ค่อนข้างทรงตัวท่ามกลางภาวะค่าเงินบาทที่มีทิศทางแข็งค่าขึ้นจากการที่รัฐบาลประกาศเปิดประเทศในวันที่ 1 พฤศจิกายนนี้
โดยราคาข้าวขาว 5% ของไทยอยู่ที่ 403 ดอลลาร์สหรัฐฯต่อตัน ขณะที่ราคาข้าวขาว 5% ของเวียดนามอยู่ที่433-437ดอลลาร์สสหรัฐฯต่อตัน อินเดีย อยู่ที่358-363ดอลลาร์สหรัฐฯต่อตัน และปากีสถาน อยู่ที่ 363-367 เหรียญสหรัฐฯต่อตัน