วันที่ 26 กันยายน 2565 บรรยากาศงานประเพณีถือศีลกินผักหรือกินเจ ของชาวไทยเชื้อสายจีนในพื้นที่จังหวัดตรังเริ่มขึ้นแล้ว ตามประเพณีที่ยึดตามประเทศจีนคือ การกินเจ หรือกินผักงดเว้นเนื้อสัตว์ 9 วัน 9 คืน เริ่มตามปฏิทินจันทรคติจีนตรงกับวันขึ้น 1-9 ค่ำ เดือน 9 ของทุกปี ในปีนี้ปฏิทินสากลตรังกับวันที่ 26 กันยายน ถึง 4 ตุลาคม 2565
ในส่วนของงานกินผักหรือกินเจของจังหวัดตรังนั้น ศาลเจ้ากิวอ่องเอี่ย เป็นศาลเจ้าเก่าแก่ ตามหลักฐานที่ปรากฎตั้งแต่คนจีนกลุ่มแรก ซึ่งเป็นชาวจีนจากฮกเกี้ยน เดินทางด้วยเรือสำเภา มาปักหลักลงฐานที่บ้านท่าจีน ต.บางรัก อ.เมืองตรัง จ.ตรังในปัจจุบัน ได้ประกอบพิธีกรรมในการถือศีลกินผักหรือกินเจ (เจี๊ยะฉ้าย) และปฎิบัติสืบเนื่องมาร่วม 200ปีแล้ว
โดยชาวจีนฮกเกี้ยนที่มาตั้งรกรากที่บ้านท่าจีน ริมแม่น้ำตรัง คนจันกลุ่มนี้จะเคร่งครัดพิธีกรรมกินผักเป็นอันมาก จะเริ่มนับวันกินผักหรือกินเจวันแรก คือวันยกเสาธง หรือเสา”โกเต็ง” ในช่วงเช้า เพื่อประกาศให้คนทั่วไปทราบว่างานประเพณีถือศีลกินเจเริ่มต้นขึ้นแล้ว ดังนั้นการจัดงานศาลเจ้าในตรัง จะจัดงาน 10 วัน 10 คืน โดยนับวันสิ้นเดือน 8 เข้ามารวมด้วยอีก 1 วัน(คือวันยกเสาธง)
ที่บริเวณถนนในเขตเทศบาลนครตรัง ปีนี่เทศบาลฯ ต่างปักธงสีเหลืองมีคำภาษาจีนพื้นสีเหลือง ติดทั่วทั้งเขตเทศบาล และบริเวณศาลเจ้าที่จัดงาน ส่วนที่ศาลเจ้ากิวอ่องเอี่ย ถนนท่ากลาง ในเขตเทศบาลนครตรัง ปีนี้มีการเตรียมความพร้อม ทาสีศาลเจ้าใหม่ทั้งหมด เพราะ นักธุรกิจที่มีฐานะดี เลื่อมใสในศาลเจ้ากิวอ่องมาตั้งแต่บรรพบุรุษ ต่างบริจาคเงินหลายล้านบาท มาเพื่อทาสีปรับปรุงศาลเจ้าให้สวยงามสะอาดตา เทพื้นคอนกรีตเสริมเหล็กใหม่ ร้านจำหน่ายอาหารเจทั้งในศาลเจ้าและนอกศาลเจ้าพร้อม เพื่อรับงานประเพณีถือศีลกินเจในปีนี้
เช่นเดียวกับศาลเจ้าอื่น ๆ ในตัวเมืองตรัง ที่ทำความสะอาดปัดกวาด ทาสีใหม่ รับการกลับมาจัดงานประเพณีถือศีลกินผักอย่างเต็มรูปแบบ หลังโควิด-19 คลี่คลาย อาทิเช่น ศาลเจ้าพ่อหมื่นราม ถนนรัษฎา ในเขตเทศบาลนครตรัง ทาสีพื้นด้านหน้าศาลเจ้าใหม่ ทำความสะอาดอุปกรณ์ที่พระต้องใช้ในระหว่างการถือศีลกินเจ ศาลเจ้าพ่อเสือ ถนนกันตัง ก็ปรับปรุงศาลเจ้าใหม่ ส่วนศาลเจ้าไต่เซี่ยฮุดโจ้ ถนนควนขัน เร่งทำความสะอาด กางเต็น จัดเตรียมสถานที่ไว้รับงานกินเจ ขณะที่อำเภอห้วยยอด ก็มีการจัดงานกินผักของศาลเจ้ากิวอ่องเอี่ยเช่นกัน
ปีนี้ตรงกับนักษัตรปีเสือ ทุกคนต่างเชื่อว่า โรคภัยไข้เจ็บจะหมดไปแล้ว ดังนั้น การจัดงานกินเจปีนี่ตรงกับปีขาล หรือเสือ ประชาชนทุกชนน่าจะปลอดภัยจากโรคระบาด การกินเจในปีนี้จะบันดาลโชค และได้รับพลังจากสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ตลอดจนได้รับพลังจากปีเสือ
บรรยากาศกินเจปีนี้ที่จ.ตรัง จะเป็นแบบเรียบง่าย เพราะหน่วยงานภาครัฐ ไม่ค่อยให้ความสำคัญนัก เช่น จังหวัดตรัง องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น อบจ.ตรัง ส่วนเทศบาลนครตรัง ก็จัดงบประมาณมาเล็กน้อย ปักธงสีเหลือง ตั้งโต๊ะไหว้เจ้าเท่านั้น ขณะที่หน่วยงานส่งเสริมการท่องเที่ยว เช่น ททท.ตรัง ท่องเที่ยวและกีฬา ก็ไม่กิจกรรมอะไรออกมาให้เห็น ส่วนนักการเมือง ส.ส.ในพื้นที่ตรังไม่เคยสนับสนุนงานประเพณีกินเจตั้งแต่ในอดีต
นายธีระวัฒน์ หวังศิริเลิศ ประธานหอการค้าตรัง เปิดเผย”ฐานเศรษฐกิจว่า” ในปีนี้ภาพรวมของงานประเพณีถือศีลกินผักหรือกินเจ บรรยากาศเริ่มคึกคักเพราะแรงศรัทธา ของผู้ที่ถือศีลกินเจเองที่จะหลั่งไหลกันเข้ามาศาลเจ้าต่าง ๆ
นอกจากนั้นนักท่องเที่ยวก็เดินทางเข้ามาเที่ยวจังหวัดตรัง เพื่อมากราบไหว้สิ่งศักดิ์ตามศาลเจ้า ปีนี้เชื่อว่านักท่องเที่ยวยังไม่มาก ที่จะเข้ามาเที่ยวหรือมากินเจที่ตรัง แต่เชื่อว่ามาด้วยพลังแห่งศรัทธามากกว่า
อันเนื่องมาจากทั่วโลกและไทยเราเจอโรคระบาดโควิด -19 เป็นเวลา 2 ปีเต็ม ไม่ได้มีการจัดงานกินเจเต็มรูปแบบ เราไม่คาดหวังตัวเลขของนักท่องเที่ยว อีกทั้งไม่เห็นภาคราชการขยับ หรือมีการสนับสนุนประเพณีถือศีลกินเจออกมาให้เห็น จึงคาดหวังกับตัวเลขนักท่องเที่ยวไม่ได้ อยากให้นักท่องเที่ยวเดินทางเข้าตรังเพราะแรงศรัทธาในการทำบุญ ถือศีลกินเจจะดีกว่า
ส่วนราคา ผัก อาหาร วัตถุดิบปรุงอาหารเจ ที่มีการขยับราคาขึ้นมา ไม่น่าจะเป็นผลมาจากงานกินเจ แต่ด้วยสภาวะเศรษฐกิจที่ราคาสินค้าขยับขึ้นตามราคาน้ำมันเชื้อเพลิง จึงทำให้ราคาสูงมาหลายเดือนแล้ว อีกทั้งช่วงนี้น้ำท่วมหลายพื้นที่ที่มีการปลูกผักไว้จำหน่าย ไม่สามารถผลิตผักออกสู่ท้องตลาดได้มาก
ในส่วนหอการค้าตรังปีนี่จะเข้าร่วมกับเทศบาลนครตรัง ในการตั้งโต๊ะไหว้ขบวนพระออกเที่ยว ที่บริเวณหน้าเทศบาลนครตรัง เพื่อรับขบวนศาลเจ้าพ่อหมื่นราม และหอการค้าจะตั้งโต๊ะรับขบวนพระกิวอ่องเอี่ย ที่หน้าที่ทำการหอการค้าในช่วงเช้า
ประธานหอการค้าตรัง กล่าวอีกว่า อยากเชิญชวนให้นักท่องเที่ยวมาเที่ยวตรังในช่วงกินเจ 26กันยายน- 4 ตุลาคม 2565 ไหว้พระรับพรสิ่งศักดิ์สิทธิ์ กินอาหารเจสักมื้อเป็น”มื้อแห่งศรัทธา”ก็จะได้รับผลกุศลมากพอแล้ว
เป็นที่ทราบการเดินทางเข้ามาจังหวัดตรัง สะดวกสบาย มีเที่ยวบินวันละ 6-7เที่ยว(กรุงเทพ-ตรัง) รถไฟ 2 ขบวน(รถด่วน กรุงเทพ-ตรังและ รถเร็วกรุงเทพ-กันตัง) และ รถปรับอาหารโดยสาร (กรุงเทพ-ตรัง กรุงเทพ-สตูล) ที่พัก โรงแรม รีสอร์ท ร้านอาหาร ทั้งเจ ไม่เจ พร้อม สถานที่ท่องเที่ยวทางทะเลสวยงาม 1 ตุลาคม 2565 ก็เปิดฤดูท่องเที่ยวในเขตอุทยานแห่งชาติหาดเจ้าไหมอีก
ส่วนนักท่องเที่ยวชาวมาเลเซียและสิงคโปร์เชื้อสายจีน ที่จะเดินทางส่วนตัวและมาเป็นกรุ๊ปทัวร์ ทางรถยนต์จะเดินทางมาไหว้เจ้าที่ศาลเจ้ากันในแต่ละปี บางคณะไหว้และเที่ยวที่ตรังก็มี ปลายทางไปถึงภูเก็ต
ด้านนางเขมิกา กีรติเมธากุล ผู้จัดการโรงแรมเฌอแตม ถนนศรีตรัง 1 ในเขตเทศบาลนครรัง เปิดเผย”ฐานเศรษฐกิจ"ว่า ในช่วงประเพณีถือศีลกินเจที่ตรัง จะมีนักท่องเที่ยวมาเลเซียมาท่องเที่ยวและไหว้เจ้าทุก ๆ ปี แต่หยุดไปในช่วงการระบาดเชื้อโควิด-19
ส่วนปีนี้มีนักท่องเที่ยวมาเลเซียจองห้องพักเข้ามายังโรงแรม ซึ่งรับจองไว้แล้วหลายคณะ ทั้งที่มาจากเมืองอลอนสตาร์ รัฐเคดาห์ หรือปีนัง จองเข้ามาพักคณะ 2-3 คืน พร้อมรองรับนักท่องเที่ยวมาเลเซียในทุก ๆ ปี
เหตุผลที่คนมาเลเซียเชื้อสายจีนเดินทางเข้ามายังภาคใต้ของไทยมาก โดยเฉพาะที่ตรังนั้น มีสภาพภูมิประเทศ วัฒนธรรมของคนเชื้อจีนที่คล้ายกัน อาหารก็คล้ายคลึงกัน ไม่เป็นอุปสรรคในการท่องเที่ยว ที่สำคัญทุกคนอยากจะมาไหว้เจ้า โดยเฉพาะพระกิวอ่องฯ ในแต่ละศาลเจ้า ซึ่งแล้วแต่นักท่องเที่ยวจะเลือกเดินทางไปไหว้พระศาลไหนก็ได้ทั้งนั้น ทางโรงแรมก็ให้คำแนะนำไปทุก ๆ ศาลเจ้า
ธีมดี ภาคย์ธนชิต/รายงาน