ดึง 4 ขุมทรัพย์ อัดฉีดนโยบายรัฐ กรุงศรีแนะแก้ปัญหาเชิงโครงสร้าง

เมื่อวันที่ 12 กันยายน นางสาวแพทองธาร ชินวัตร นายกรัฐมนตรีแถลงนโยบายรัฐบาลต่อสภาถึง 10 นโยบายเร่งด่วนและ 3 นโยบายระยะกลางและระยะยาว เพื่อบรรเทาความเดือดร้อนของประชาชน ทั้งเรื่องปัญหาหนี้สิน รายได้ ค่าครองชีพ รวมทั้งความมั่นคงและปลอดภัยในสังคม เพื่อนำความหวังของคนไทยกลับมาให้เร็วที่สุด โดยมีนโยบายเร่งด่วนที่จะดำเนินการทันที คือ

 

10 นโยบายเร่งด่วน

1. ผลักดันให้เกิดการปรับโครงสร้างหนี้ทั้งระบบ โดยเฉพาะกลุ่มสินเชื่อบ้านและรถ ลูกหนี้ทั้งในระบบและนอกระบบ
2. ดูแลและส่งเสริมพร้อมปกป้องผลประโยชน์ผู้ประกอบการ โดยเฉพาะ SMEs ผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์และแก้ไขปัญหาหนี้ SMEs เช่น การพักหนี้ การจัดทำ Matching Fund  
3. เร่งออกมาตรการลดราคาค่าพลังงานและสาธารณูปโภค ปรับโครงสร้างราคาพลังงาน  ผลักดันการพัฒนาระบบขนส่งมวลชนสาธารณะ (Mass Transit)และกำหนดโครงสร้างอัตราค่าโดยสารร่วมในเขตกรุงเทพมหานคร เพื่อรองรับนโยบาย “ค่าโดยสารราคาเดียว” ตลอดสาย เพื่อลดภาระค่าเดินทาง 
4. สร้างรายได้ใหม่ของรัฐด้วยนำเศรษฐกิจนอกระบบ (Informal Economy) และเศรษฐกิจใต้ดิน (Under ground Economy) เข้าระบบภาษี ที่คาดว่า จะมีมูลค่าสูงกว่า 50% ของ GDP
5. เร่งกระตุ้นเศรษฐกิจสร้างความเชื่อมั่นและกระตุ้นให้เกิดการจับจ่ายใช้สอย ผ่านโครงการดิจิทัลวอลเล็ต
6. ยกระดับการทำเกษตรแบบดั้งเดิมให้เป็นเกษตรทันสมัย ภายใต้แนวคิด “ตลาดนำ นวัตกรรมเสริม เพิ่มรายได้”
7. เร่งส่งเสริมการท่องเที่ยว ด้วยการสานต่อความสำเร็จ เพิ่มแหล่งท่องเที่ยวที่มนุษย์สร้างขึ้น เช่น สวนน้ำ สวนสนุก ศูนย์การค้า สถานบันเทิงครบวงจร (Entertainment Complex)
8. แก้ปัญหายาเสพติดอย่างเด็ดขาดและครบวงจร
9. เร่งแก้ปัญหาอาชญากรรม อาชญากรรมออนไลน์/มิจฉาชีพ และอาชญากรรมข้ามชาติ
10. ส่งเสริมพัฒนาศักยภาพ และจัดสวัสดิการสังคมให้สอดคล้องกับสภาพสังคมที่เปลี่ยนแปลงไป

3นโยบายระยะกลาง-ยาว

ส่วนนโยบายระยะกลางและระยะยาวประกอบด้วย

1. สร้างโอกาสต่อยอดจากอุตสาหกรรมเดิม โดยส่งเสริมการเปลี่ยนผ่านอุตสาหกรรมยานยนต์เครื่องยนต์สันดาปไปสู่ยานยนต์แห่งอนาคต(HEVS PHEVS BEVs และ FCEVs) ส่งเสริมยกระดับภูมิปัญญาไทยไปสู่วัฒนธรรมสร้างสรรค์ (Creative Culture) เพื่อส่งเสริม Soft Power
2. ส่งเสริมโอกาสในอุตสาหกรรมแห่งอนาคต โดยส่งเสริมเศรษฐกิจสีเขียว  ต่อยอดพัฒนาเศรษฐกิจดิจิทัล มุ่งเน้นพัฒนาเศรษฐกิจสุขภาพ และบริการทางการแพทย์ มุ่งสู่เป้าหมายที่จะทำให้ไทยเป็นหนึ่งในศูนย์กลางการเงินของโลก
3. พัฒนาโครงสร้างพื้นฐานเพื่อขยายโอกาส พัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้านวิจัยและนวัตกรรม เดินหน้าลงทุนพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้านคมนาคมขนาดใหญ่ (Mega Projects) อย่างต่อเนื่อง เร่งพัฒนาระบบสาธารณูปโภคที่มีคุณภาพ ครอบคลุมและเข้าถึงได้ทั้งในด้านพื้นที่และราคา พัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้านเทคโนโลยีดิจิทัล ปฏิรูประบบภาษีไปสู่แบบ Negative Income Tax และเพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการที่ดินของรัฐ

4 แหล่งเงินหนุนนโยบายรัฐ

แหล่งข่าวจากกระทรวงการคลังกล่าวว่า ขณะนี้ รัฐบาลน.ส.แพทองธาร ชินวัตร กำลังจัดเตรียมความพร้อมของแหล่งเงิน เพื่อนำมาใช้ขับเคลื่อนนโยบายทั้งหมดของรัฐบาลที่ได้แถลงต่อรัฐสภา ทั้งระยะเร่งด่วน ระยะกลาง และระยะยาว โดยมีแหล่งเงินสำคัญด้วยกัน 4 แห่ง ประกอบไปด้วย 

1. การดึงเงินนำส่งเข้ากองทุนเพื่อการฟื้นฟูและพัฒนาระบบสถาบันการเงิน (FIDF) ที่สถาบันการเงินนำส่งเข้ากองทุนฯ อัตรา 0.46% ต่อปี ประมาณปีละ 70,000 ล้านบาท จำนวน 50% หรือประมาณปีละ 35,000- 40,000 ล้านบาท ไปซื้อหนี้เสียจากสินเชื่อบ้านและรถยนต์ สัดส่วน 50% จากสถาบันการเงิน เพื่อทำให้การจัดการหนี้เสียเหล่านี้เป็นไปอย่างเหมาะสม และส่งเสริมความมั่นคงในระบบการเงิน
2. การขายหุ้นที่ไม่ใช่รัฐวิสาหกิจที่กระทรวงการคลังถือหุ้น
3. การจัดเก็บรายได้จากค่าธรรมเนียมใบอนุญาตจากสถานบันเทิงครบวงจร
4. การผลักดันรายได้ใหม่ของรัฐด้วยการนำเศรษฐกิจนอกระบบภาษี และเศรษฐกิจใต้ดิน เข้าสู่ระบบภาษี ให้ได้สัดส่วน 50% ต่อ GDP หรือคิดเป็นเงินประมาณ 9 ล้านล้านบาท จากมูลค่า GDP ต่อปีที่มีอยู่ 18 ล้านล้านในปัจจุบัน

เอกชนหนุนใช้ระบบ NIT

นายบุรินทร์ อดุลวัฒนะ กรรมการผู้จัดการบริษัท ศูนย์วิจัยกสิกรไทย จำกัดเปิดเผย“ฐานเศรษฐกิจ”ว่า นโยบายที่รัฐบาลประกาศควรทำควบคู่กันเช่น ภาษี NIT (Negative Income Tax) หากดึงคนลงทะเบียนในระบบฐานภาษี รัฐจะเห็นข้อมูลสามารถแยกแยะระหว่างคนเสียภาษีและคนที่รายได้ไม่ถึงเกณฑ์ต้องจ่ายภาษี ซึ่งจะมีข้อมูลว่า ใครควรได้รับความช่วยเหลือ และดึงดูดให้คนอยากจ่ายภาษี มีสิทธิประโยชน์ที่ดี เพราะปัจจุบันคนจ่ายภาษีไม่ได้สิทธิพิเศษกว่าคนไม่เสียภาษี และทำให้การใช้เงินรัฐบาลไม่มีประสิทธิภาพ 

 “NIT จะทำให้เห็นข้อมูล หากใครยื่นตัวเองเงินเดือนน้อย หลอกเอาเงินช่วยเหลือโดยไม่จำเป็น ต้องมีบทลงโทษด้วย หากภาครัฐต้องจ่ายภาษีมากขึ้นต่อไป อาจจะต้องปรับอัตราภาษีมูลค่าเพิ่ม แต่อาจจะช่วยคนจนสำหรับปัจจัย4 อัตราภาษีเป็นศูนย์ นอกจากนี้ต้องจัดเก็บภาษีที่ดินและภาษีมรดก เพื่อนำเงินภาษีช่วยลดความเหลื่อมล้ำ ให้คนจนเข้าถึงโอกาสเท่าเทียมกัน”

ขณะเดียวกันควรลดภาษีเงินได้นิติบุคคลให้ทัดเทียมสิงคโปร์ ซึ่งสิงคโปร์คิดในอัตรา 22% แต่ยังลดภาษีได้ค่อนข้างมาก เพื่อเตรียมให้คนเข้าสู่วัยเกษียณ ทำให้อัตราภาษีของสิงคโปร์ต่ำกว่า 22% ด้วยซ้ำ ส่วนฮ่องกงอัตรา 15% หรือ 17% แต่ไทยยังอัตรา 35% ค่อนข้างสูง ท่ามกลางนานาประเทศดึงการลงทุนจากต่างประเทศ อย่างดูไบอัตราศูนย์ ถ้าไทยลดเหลือ 20%น่าจะดึงนักลงทุนและแรงงานเข้ามาได้มาก

สำหรับ “ดิจิทัล วอลเลต” หากเริ่มแจกเฟสแรก น่าจะมีส่วนผลักดันเศรษฐกิจ 0.1%  ส่วนโอกาสที่จะผลัดดันจีดีพีให้เติบโตที่ระดับ 5%นั้นเป็นประเด็น เพราะถ้าอยากได้อีก 2.0% ต้องเพิ่มกลไกเข้ามาอีกมาก โดยเฉพาะอย่างน้อยต้องมีเงินเข้ามาประมาณ 360,000 ล้านบาท

แต่ปัจจุบันยังไม่มีธุรกิจชูโรง ยกเว้น ถ้าอนาคตสามารถผลักดัน “เอ็นเตอร์เทรนคอมเพล็กซ์” รวมเศรษฐกิจนอกระบบ ซึ่งจะเพิ่มรายได้ภาครัฐด้วย แต่ต้องกีดกันไม่ให้คนไทยกลุ่มเปราะบางหรือที่รายได้ความช่วยเหลือจากรัฐเข้าใช้บริการ  

“สัญญาณเป็นบวกมากขึ้น แต่ในเชิงตัวเลขต่อเศรษฐกิจนั้น อาจจะมีโอกาสอัพไซด์ขึ้นกับการนำ 10 นโยบายไปปรับใช้ได้จริงและการทำงานร่วมกันระหว่างรัฐกับเอกชนและเอื้อให้ธุรกิจเดินได้"

ส่วนการแก้หนี้นั้น ปฎิบัติได้ยาก นอกจากมีความท้าทายในการลงรายละเอียด ยังต้องคำถึงถึงความเป็นธรรมด้วย สิ่งที่ต้องระวังคือ ระวังเรื่องก่อหนี้และหางานพิเศษให้คนมีรายได้เพิ่ม

ดร.พชรพจน์ นันทรามาศ ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการใหญ่ ธนาคารกรุงไทยกล่าวว่า ขอดูไทม์ไลน์และความเป็นไปของแต่ละนโยบายให้มีความชัดเจนก่อน แต่เฉพาะมาตรการ “ดิจิทัล วอลเลต” หากประเมินจากเม็ดเงิน 100,000 ล้านบาท น่าจะเป็นจุดเพิ่มเติมของงบประมาณที่จะเข้ามาในระบบเศรษฐกิจ

"มองว่า จะมีส่วนกระตุ้นจีดีพีได้ 0.2-0.3% ซึ่ง Krungthai Compass ยังคงประมาณการเติบโตทางเศรษฐกิจไว้ที่ 2.3% บนสมมติฐานที่ไม่ได้รวมการแจกเงินดิจิทัล วอลเลต และเมื่อรวมเม็ดเงินจากมาตรการดิจิทัลวอลเลต ก็น่าจะมีส่วนเพิ่มเติมจีดีพีขึ้นมาประมาณ 0.2-0.3%"

อย่างไรก็ตาม ช่วง 2-3 เดือนที่ผ่านมา ที่การเบิกจ่ายภาครัฐกลับมา จะส่งผลต่อแนวโน้มเศรษฐกิจจะค่อยๆดีขึ้นจากการเบิกจ่ายภาครัฐอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะงบประมาณการลงทุนของภาครัฐที่เริ่มกลับเข้ามาปลายเดือนเม.ย.-ต้นพ.ค.ซึ่งเป็นจุดแตกต่างจากครึ่งปีแรกที่ผ่านมา

ทั้งนี้เชื่อว่า หากงบประมาณปี2568 สามารถเบิกใช้ของภาครัฐอย่างต่อเนื่อง จะทำให้กิจกรรมทางเศรษฐกิจที่เกี่ยวข้อง ไม่ว่าจะเป็นการก่อสร้างหรืออุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้องกับวัสดุก่อสร้างสามารถเดินหน้าโดยไม่ติดข้อจำกัดเช่นที่ผ่านมา 

“ส่วนตัวยังให้น้ำหนักกับปัจจัยการเบิกจ่ายงบประมาณของรัฐยังเป็นตัวแปรสำคัญต่อการขับเคลื่อนเศรษฐกิจไทย  ในส่วนของการส่งออกในช่วง 1-2เดือนที่ผ่านมาตัวเลขค่อนข้างดีขึ้น ส่วนใหญ่มาจากสินค้าอิเล็กทรอนิกส์เป็นหลัก   ส่วนสินค้าอาหาร หรือสินค้าเกษตรก็ยังประคองตัวไปได้” 

แนะรัฐแก้ปัญหาเร่งด่วนควบคู่ปัญหาเชิงโครงสร้าง

ดร.พิมพ์นารา หิรัญกสิ หัวหน้าทีมวิจัยเศรษฐกิจ ธนาคารกรุงศรีอยุธยา จำกัด (มหาชน)กล่าวว่า นอกจากปัญหาหนี้ครัวเรือนแล้ว ไทยยังประสบปัญหาเชิงโครงสร้างอีกหลายประการ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งที่ฉุดรั้งอัตราการเติบโตของเศรษฐกิจให้ต่ำกว่าระดับศักยภาพ ไม่ว่าจะเป็นขีดความสามารถในการแข่งขันของสินค้าส่งออกที่ลดลง ตลอดจนปัญหาสังคมสูงอายุ  

ดังนั้นวิจัยกรุงศรี จึงอยากเห็นรัฐบาลแก้ปัญหาเร่งด่วน ควบคู่ไปกับการแก้ปัญหาเชิงโครงสร้างซึ่งเป็นปัญหาระยะยาวอีกด้วย โดยในระยะสั้น หากรัฐบาลสามารถเร่งเบิกจ่ายงบลงทุน ทั้งงบลงทุนตามกรอบงบประมาณปี 2567 ต่อเนื่องถึงปีงบประมาณ 2568

"ไม่ว่าจะเป็นการลงทุนโครงสร้างพื้นฐานต่างๆ ทั้งในเขตพื้นที่ EEC และในพื้นที่อื่นๆ ก็จะทำให้กลไกการใช้จ่ายภาครัฐกลับมาช่วยขับเคลื่อนเศรษฐกิจได้อีกครั้ง และช่วยเรียกความมั่นใจของนักลงทุนทั้งในประเทศและต่างชาติกลับมา หนุนสร้างรายได้ภาคเกษตร-อุตสาหกรรม-บริการ "

ส่วนในระยะปานกลางถึงยาวนั้น ควรเร่งแก้ปัญหาเชิงโครงสร้างของประเทศ ได้แก่

1. มุ่งลงทุนในโครงสร้างพื้นฐาน ทั้ง Hard Infrastructure และ Soft Infrastructure (โดยเฉพาะโครงสร้างพื้นฐานเชิงดิจิทัล) เพื่อเอื้อให้ภาคธุรกิจสามารถดำเนินกิจกรรมทางเศรษฐกิจได้อย่างสะดวก ซึ่งจะช่วยเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันได้
2. สนับสนุนและส่งเสริมการลงทุนในอุตสาหกรรมเป้าหมายอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะอุตสาหกรรมที่ไทยมีศักยภาพ ตลอดจนอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้องกับ Strategic Resource และเทรนด์เทคโนโลยี

 

หน้า 13 หนังสือพิมพ์ ฐานเศรษฐกิจ ฉบับที่ 4,027 วันที่ 15 - 18 กันยายน พ.ศ. 2567