5 สิ่งควรรู้ก่อนลงทุนตราสารหนี้

1.ตลาดแรก - ตลาดรอง

ลงทุนโดยตรง ใน 2 ช่องทาง

1. ลงทุนในตลาดแรก

ที่ผู้ออกเสนอขายเป็นครั้งแรก

• พันธบัตรออมทรัพย์ซื้อได้ที่ ธนาคารตัวแทนจำหน่าย ,Mobile application หรือแอปเป๋าตัง
• ตราสารหนี้ภาคเอกชนเสนอขาย ผ่านผู้จัดการการจัดจำหนาย (ธนาคารพาณิชย์หรือบริษัทหลักทรัพย์)

2. ลงทุนในตลาดรอง

ที่เป็นการซื้อขายเปลี่ยนมือระหว่างผู้ลงทุนที่ต้องการขายก่อนครบอายุ หรือซื้อไม่ทันในตลาดแรก

• ติดต่อ Dealer (ธนาคารพาณิชย์หรือ บริษัทหลักทรัพย์) ที่เป็นตัวกลาง
• ตลาดรองตราสารหนี้ภาคเอกชนมีสภาพคล่องไม่สูง ผู้ลงทุนจึงอาจไม่สามารถซื้อขายได้ในเวลาที่รวดเร็วหรือขายได้ในราคาที่ต้องการ

ทั้งนี้ ตราสารหนี้ภาคเอกชนส่วนใหญ่ต้องซื้อขั้นต่ำที่ 100,000 บาท ผู้ลงทุนจึงอาจกระจายความเสี่ยงได้ไม่มาก และควรติดตามข้อมูลตลาดเสมอ
 

2.ความเสี่ยงจากการผิดนัดชำระ DEFAULT

ความเสี่ยงจากการผิดนัดชำระหนี้ (Default Risk) คือการที่ผู้ออกไม่สามารถชำระเงินต้นและดอกเบี้ยได้ตามกำหนด

• ตราสารหนี้ภาครัฐจะไม่มีความเสี่ยงจากการผิดนัดชำระ (Risk-free)
• ตราสารหนี้ภาคเอกชน ผู้ลงทุนพิจารณาความสามารถในการชำระหนี้ได้จากอันดับเครดิต (Credit rating)
• อันดับเครดิตมี 2 กลุ่มใหญ่ คือ Investment Grade: อันดับเครดิต AAA ถึง BBB- และ Speculative Grade: อันดับเครดิต BB+ ถึง D
• อันดับเครดิตยิ่งสูง ความเสี่ยงในการผิดนัดชำระยิ่งต่ำ

เมื่อมีการผิดนัดชำระ ผู้แทนผู้ถือหุ้นกู้จะทำหน้าที่เรียกร้องให้ผู้ออกชำระหนี้และเป็นศูนย์กลางข้อมูล โดยผู้ถือหุ้นกู้ควรติดตามข่าวสารจากผู้แทนผู้ถือหุ้นกู้ และต้องใช้สิทธิเข้าร่วมประชุมเพื่อรักษาผลประโยชน์ของตนเอง

3.อัตราดอกเบี้ยมีผลต่อราคา

อัตราดอกเบี้ยในตลาดเปลี่ยนแปลงได้ ซึ่งจะส่งผลให้มูลค่าหรือราคาตราสารหนี้เคลื่อนไหวในทิศทางตรงข้าม

• อัตราดอกเบี้ยสูงขึ้น ราคาตราสารหนี้จะลดลง และเมื่ออัตราดอกเบี้ยลดลง ราคาตราสารหนี้จะสูงขึ้น
• เช่น ถือตราสารหนี้ที่จ่ายอัตราดอกเบี้ยหน้าตั๋ว (คูปอง) 3% ต่อมาอัตราดอกเบี้ยในตลาดปรับขึ้นจาก 3% เป็น 4% ตราสารหนี้ที่จะออกใหม่จะให้ผลตอบแทนที่ 4% และหากผู้ลงทุนต้องการขายตราสารหนี้ที่ถืออยู่ก็ต้องลดราคาลงเพื่อให้น่าดึงดูดเมื่อเทียบกับตราสารหนี้ที่จะออกใหม่
• อย่างไรก็ตามในกรณีที่นักลงทุนถือตราสารหนี้จนครบกำหนดอายุจะไม่มีผลกระทบดังกล่าว

 

4.กองทุนรวมตราสารหนี้

ลงทุนตราสารหนี้โดยอ้อมผ่าน "กองทุนรวมตราสารหนี้"

• ติดต่อธนาคารพาณิชย์ หรือบริษัทหลักทรัพย์จัดการกองทุนเพื่อเปิดบัญชีซื้อขายกองทุนรวม
• เลือกนโยบายการลงทุนที่ต้องการ และสอดคล้องกับความเสี่ยงที่ยอมรับได้ 
• การลงทุนผ่านกองทุนรวมใช้เงินลงทุนไม่สูง และมีการกระจายความเสี่ยงที่ดี

ทั้งนี้ กองทุนรวมตราสารหนี้จะต้องคำนวณมูลค่าทรัพย์สินสุทธิ (NAV)ให้เป็นมูลค่าตามราคาปัจจุบัน ที่เรียก
ว่า การ Mark To Market ในทุกๆ สิ้นวันทำการ ผู้ลงทุนจึงอาจมีโอกาสขาดทุนหรือกำไรจากราคาตราสารหนี้ที่เคลื่อนไหวตามการเปลี่ยนแปลงของอัตราดอกเบี้ย

5.ภาษี (TAX ) 

การลงทุนโดยตรง

• บุคคลธรรมดาจะถูกหักภาษี ณ ที่จ่ายของดอกเบี้ยรับ 15%
• หากขายแล้วได้กำไรจะต้องเสียภาษีหัก ณ ที่จ่าย 15% ของกำไร

ทั้งนี้นักลงทุนสามารถขอคืนภาษีได้หากฐานภาษีเงินได้ประจำปีไม่ถึง 15%

การลงทุนโดยอ้อมผ่านกองทุนรวมตราสารหนี้

• กองทุนรวมจะถูกหักภาษี ณ ที่จ่ายจากดอกเบี้ยรับ 15% ซึ่งนักลงทุนไม่สามารถขอคืนภาษีได้แม้ฐานภาษีไม่ถึง 15% เพราะผู้เสียภาษีคือกองทุนรวม
• เงินปันผลและกำไรจากการขายหน่วยลงทุนได้รับยกเว้นภาษี
• กองทุนสำรองเลี้ยงชีพและกองทุนรวมเพื่อการเลี้ยงชีพได้รับยกเว้นภาษีของดอกเบี้ยรับที่ได้จากการลงทุนตราสารหนี้

 

ที่มา :  สมาคมตลาดตราสารหนี้ไทย (ThaiBMA)