วัคซีนต้านโควิด19 ถือเป็นปัจจัยสำคัญในการการแพร่ระบาดของโควิด-19 (Covid-19) และช่วยลดอาการเจ็บป่วยจากการติดเชื้อไม่ให้รุนแรง
พล.อ.ท.อนุตตร จิตตินันทน์ (หมออนุตตร) ประธานราชวิทยาลัยอายุรแพทย์แห่งประเทศไทย โพสต์เฟซบุ๊กส่วนตัว (Anutra Chittinandana) โดยมีข้อความว่า
มีญาติพี่น้อง เพื่อน ๆ ถามมาเยอะเกี่ยวกับการรับวัคซีนเข็มที่ 4 หลังเข็ม 3 ว่าควรจะรับหรือไม่ วันนี้มีข้อมูลเพิ่มเติมสำหรับการตัดสินใจกันครับ
เมื่อวันที่ 13 เมษายน 2565 มีผลงานตีพิมพ์จากอิสราเอลซึ่งเป็นประเทศที่ให้วัคซีนเข็มที่ 4 ห่างจากเข็ม 3 ประมาณ 4 เดือน มาระยะหนึ่งแล้ว เป็นการศึกษาจากข้อมูลโลกแห่งความจริง (Real World Data) อีกฉบับหนึ่ง
หลังจากมีการตีพิมพ์ฉบับแรกมาก่อนหน้าเมื่อต้นเดือนเมษายน แสดงถึงประสิทธิผลระยะสั้นของวัคซีนเข็มที่ 4 ในการป้องกันโควิด-19 ลงในวารสารทางการแพทย์ชั้นนำ New England Journal of Medicine
เป็นการศึกษาระหว่าง 3 มกราคม ถึง 18 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2565 ซึ่งเป็นช่วงการระบาดของสายพันธุ์โอมิครอน (Omicron) ในผู้ที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไป เปรียบเทียบผลระหว่างผู้ที่ได้รับเข็มที่ 4 กับผู้ที่ไม่ได้รับ
โดยจับคู่ทั้งสองกลุ่มตามลักษณะทางสังคมและทางคลินิก ทั้งหมด 182,122 คู่ เพื่อเทียบประสิทธิผลของวัคซีนระหว่างวันที่ 7 ถึง 30 หลังการให้วัคซีนเข็มที่ 4 เปรียบเทียบกับผู้ที่ได้รับวัคซีนเข็ม 3 แต่ไม่ได้รับวัคซีนเข็มที่ 4 พบว่า
ประสิทธิผลของการรับวัคซีนเข็มที่ 4 เมื่อเทียบกับไม่ได้รับในการป้องกันโควิด-19 เป็นดังนี้
ความแตกต่างในความเสี่ยงสมบูรณ์ (absolute risk) ระหว่างการรับ 3 เข็มกับ 4 เข็ม
พบว่าการรับวัคซีนเข็มที่ 4 ช่วยลดการรับไว้ในโรงพยาบาลจากโควิด 19 ได้ 180.1 รายต่อประชากร 100,000 คน (95% CI, 142.8 ถึง 211.9)
และลดการเกิดอาการรุนแรงจากโควิด-19 ได้ 68.8 รายต่อ 100,000 คน (95% CI, 48.5 ถึง 91.9)
สรุปว่า ในช่วง 1 เดือนแรก การรับวัคซีนเข็มที่ 4 ช่วยป้องกันการตรวจพบเชื้อ การมีอาการโควิด-19 การนอนโรงพยาบาล การมีอาการหนัก และเสียชีวิต ได้ดีกว่าไม่ได้รับ
ข้อมูลนี้เป็นข้อมูลอีกอย่างหนึ่งที่แสดงถึงผลดีของการรับวัคซีนเข็มที่ 4 เมื่อรับเข็มที่ 3 ไปเกินกว่า 4 เดือนแล้ว
อย่างไรก็ตามการศึกษานี้เป็นการใช้วัคซีนไฟเซอร์ทั้ง 3 หรือ 4 เข็ม ซึ่งแตกต่างจากบ้านเราที่มีหลายสูตร
และการศึกษานี้เป็นการศึกษาระยะสั้นเพียง 1 เดือน คงต้องรอผลระยะยาวว่าประสิทธิผลการป้องกันนี้จะอยู่ได้นานหรือไม่