วัคซีนต้านโควิด ฉีด Moderna หลัง AstraZeneca 2 เข็มภูมิคุ้มกันเพิ่ม 29-33 เท่า

น.พ.เฉลิมชัย บุญยะลีพรรณ (หมอเฉลิมชัย) รองประธานกรรมาธิการการสาธารณสุข วุฒิสภา โพสต์ blockdit ส่วนตัว "ร้อยแปดพันเก้ากับหมอเฉลิมชัย" โดยมีข้อความว่า

กระตุ้นเข็ม 3 ด้วยวัคซีน Moderna ตามหลังฉีด AstraZeneca  2 เข็ม พบภูมิคุ้มกันเพิ่มสูงขึ้น 29-33 เท่า โดยรับมือกับ BA.2 ได้น้อยกว่า BA.1

สถานการณ์โควิดระลอกที่ 4 ของไทยซึ่งเกิดจากไวรัสโอมิครอนตั้งแต่มกราคม 2565 เป็นต้นมานั้น

พบการเปลี่ยนแปลงของไวรัสสายพันธุ์หลักจาก สายพันธุ์ย่อยที่ 1 (BA.1) ในช่วงเดือนธันวาคม 2564 มาเป็นเริ่มพบสายพันธุ์ย่อยที่ 2 (BA.2) ในเดือนมกราคม 2565 และปัจจุบันเป็นสายพันธุ์ BA.2 เกือบทั้งหมดแล้วนั้น

ทำให้เป็นที่น่าสนใจว่า การฉีดวัคซีนกระตุ้นเข็มที่ 3 จะสามารถรับมือไวรัสโอมิครอนได้มากน้อยเพียงใด โดยเฉพาะกับสายพันธุ์ BA.2 ซึ่งเป็นสายพันธุ์หลักในขณะนี้

มีข้อมูลการศึกษาประสิทธิผลของวัคซีนที่เชียงใหม่ ในช่วงมกราคมถึงมีนาคม 2565 พบว่า

การฉีด 2 เข็ม ป้องกันการติดเชื้อไม่ได้ แต่ลดการเสียชีวิตได้ 85%

ส่วนการฉีด 3 เข็ม มีประสิทธิผล ป้องกันการติดเชื้อได้ 34-68% และลดการเสียชีวิตได้ 98%

ที่น่าสนใจคือ แล้วระดับภูมิคุ้มกันที่ขึ้นจากการฉีดวัคซีน 3 เข็ม มีมากกว่า 2 เข็ม มากน้อยเพียงใด และมีความแตกต่างกันระหว่างสายพันธุ์ย่อยที่หนึ่งและสองอย่างไรบ้าง

ขณะนี้มีคำตอบแล้ว จากการศึกษาวิจัยเบื้องต้นของคณะแพทยศาสตร์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารชั้นนำของโลก (Journal of Infectious Diseases)

โดยเป็นการตรวจเลือดในอาสาสมัครจำนวน 30 ราย ที่มีอายุมากกว่า 18 ปี อายุเฉลี่ย 50 ปี

โดยได้รับการฉีดวัคซีน AstraZeneca สองเข็ม และไม่เคยติดเชื้อโควิดมาก่อน
ทำการฉีดวัคซีนเข็มที่ 3 ของ Moderna ห่างจากเข็มที่สอง 5-7 เดือน

หลังจากนั้นทำการเก็บเลือด เพื่อดูระดับภูมิคุ้มกันที่ 28 วัน หลังจากการฉีดวัคซีนเข็มที่ 3

พบว่าระดับภูมิคุ้มกันต่อไวรัส BA.1 เพิ่มขึ้นจาก 16.6 เป็น 548

และต่อสายพันธุ์ BA.2 เพิ่มขึ้นจาก 11 เป็น 324

จึงกล่าวได้ว่า การฉีดวัคซีนเข็มสาม ของ Moderna ตามหลังฉีดวัคซีนสองเข็มของ AstraZeneca สามารถกระตุ้นภูมิคุ้มกันต่อไวรัสโอมิครอนได้เพิ่มขึ้น 29-33 เท่า ซึ่งเพียงพอที่จะรับมือกับไวรัส Omicron

โดยที่มีความแตกต่างคือ ประสิทธิผลต่อไวรัสสายพันธุ์ย่อยที่สอง (BA.2) ซึ่งเป็นสายพันธุ์หลักในปัจจุบัน  ได้น้อยกว่าสายพันธุ์ย่อยที่หนึ่งอยู่ 1.7 เท่า

จึงทำให้จำเป็น จะต้องติดตามการศึกษาต่อไปว่า ระดับภูมิคุ้มกันของการฉีดวัคซีนเข็ม 3 จะอยู่ต่อไปได้นานอีกเท่าใด ซึ่งมีข้อมูลเบื้องต้นจากบางประเทศว่าอยู่ได้ประมาณ 3-6 เดือน