รอยร้าว “อินเดีย-แคนาดา” กระทบการค้าเมื่อความตึงเครียดเพิ่มสูงขึ้น

ตาต่อตา ฟันต่อฟัน หลังแคนาดากล่าวหาอินเดียว่าอาจมีส่วนเกี่ยวข้องกับการลอบสังหาร ฮาร์ดีป สิงห์ นิจจาร์ ผู้นำซิกข์คนสำคัญซึ่งเป็นพลเมืองแคนาดา เมื่อเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา ทำให้ความสัมพันธ์ของสองประเทศตึงเครียดอย่างหนัก โดยต่างฝ่ายต่างขับนักการทูตอาวุโสออกนอกประเทศ เรียกได้ว่าสร้างความสัมพันธ์ทางการฑูตที่ย่ำแย่ระหว่าง 2 สมาชิก กลุ่ม G20 แย่ลงไปอีก 

นายกรัฐมนตรีแคนาดา "จัสติน ทรูโด" กล่าวว่า แคนาดากำลังสืบสวนข้อกล่าวหาที่น่าเชื่อถือกรณีที่อินเดียอาจเกี่ยวข้องกับการลอบสังหารผู้นำซิกข์คนสำคัญซึ่งเป็นพลเมืองแคนาดา โดยเขาถูกมือปืนสวมหน้ากากอำพรางใบหน้าสองคน ยิงเสียชีวิตที่ลานจอดรถของวัดซิกข์ในบริติช โคลัมเบีย เมื่อวันที่ 18 มิ.ย.ที่ผ่านมา นายกรัฐมนตรีแคนาดา ระบุว่าเป็นการโจมตีระบอบประชาธิปไตยที่ใหญ่ที่สุดในโลกซึ่งเกิดขึ้นไม่บ่อยนัก

อินเดียออกมาตอบโต้อย่างทันควัน ปฏิเสธข้อกล่าวหาและกล่าวว่า "ไร้สาระ" และขอให้แคนาดาปราบปรามกลุ่มต่อต้านอินเดียที่ปฏิบัติการอยู่ในดินแดนของตนแทน ขณะที่เมื่อวันที่ 19 ก.ย.2566 มีรายงานว่า ชาวอินเดียในเมืองจัมมู รวมตัวประท้วงพร้อมตะโกนข้อความโจมตี นายกฯ แคนาดา

สำนักข่าวรอยเตอร์ หยิบประเด็นผลกระทบทางการค้าค้าระหว่างอินเดียและแคนาดา โดยในรายงานระบุว่า การค้าของทั้งสองประเทศได้รับผลกระทบ ในขณะที่ความตึงเครียดเพิ่มสูงขึ้น

และนี่คือสิ่งที่เป็นเดิมพันสำหรับทั้งสองประเทศ

การเจรจาการค้าได้รับผลกระทบอย่างไร?

แคนาดาระบุในเดือนนี้ได้ระงับการเจรจาเกี่ยวกับสนธิสัญญาที่เสนอกับอินเดียไว้ชั่วคราว เพียง 3 เดือนหลังจากที่ทั้งสองมีเป้าหมายที่จะลงนามข้อตกลงเบื้องต้นในปีนี้

ขณะที่การประมาณการทางอุตสาหกรรมแสดงให้เห็นว่าข้อตกลงหุ้นส่วนทางเศรษฐกิจที่ครอบคลุม (CEPA) ระหว่างแคนาดาและอินเดียสามารถกระตุ้นการค้าระหว่างสองประเทศได้มากถึง 6.5 พันล้านดอลลาร์ ส่งผลให้ GDP ของแคนาดาเพิ่มขึ้น 3.8 พันล้านดอลลาร์ถึง 5.9 พันล้านดอลลาร์ภายในปี 2035 

การเติบโตอย่างต่อเนื่องทำให้การค้าสินค้าเพิ่มขึ้นเป็น 8 พันล้านดอลลาร์ในปี 2022 โดยการส่งออกของอินเดียไปยังแคนาดาแตะ 4 พันล้านดอลลาร์ และการนำเข้าจากแคนาดามีมูลค่า 4 พันล้านดอลลาร์เช่นกัน

การนำเข้าที่สำคัญจากแคนาดา ได้แก่ ผลิตภัณฑ์พลังงาน เช่น ถ่านหิน ถ่านอัดก้อน ปุ๋ย ในขณะที่อินเดียส่งออกสินค้าอุปโภคบริโภค เสื้อผ้า ผลิตภัณฑ์วิศวกรรม เช่น ชิ้นส่วนรถยนต์ อุปกรณ์เครื่องบิน และสินค้าอิเล็กทรอนิกส์

การส่งออกอันดับต้นๆ ของแคนาดาไปยังอินเดียในปี 2022 ได้แก่ เชื้อเพลิงฟอสซิลและผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องมูลค่าเกือบ 1 พันล้านดอลลาร์ รองลงมาคือ ปุ๋ย มูลค่าเกือบ 748 ล้านดอลลาร์ และเยื่อไม้และเส้นใยพืชมูลค่าประมาณ 384 ล้านดอลลาร์ ตามข้อมูลของ Trading Economics/UN Comtrade

นอกจากนี้  แคนโพเท็กซ์  Canpotex ของแคนาดายังเป็นหนึ่งในซัพพลายเออร์รายใหญ่ที่สุดของส่วนผสมปุ๋ยโพแทชอีกด้วย บริษัท 3 แห่งจากอินเดียซึ่งพึ่งพาการนำเข้าปุ๋ยเพียงอย่างเดียว ได้ลงนามในบันทึกความเข้าใจกับ Canpotex ในเดือนกันยายน 2022 เพื่อนำเข้าประมาณ 1.5 ล้านเมตริกตันต่อปีเป็นเวลา 3 ปี

ผลิตภัณฑ์ยามูลค่าประมาณ 418 ล้านดอลลาร์ ถือเป็นการส่งออกส่วนใหญ่ของอินเดียในปีที่แล้ว ตามมาด้วยผลิตภัณฑ์เหล็กและเหล็กกล้ามูลค่าประมาณ 328 ล้านดอลลาร์ และเครื่องจักร เครื่องปฏิกรณ์นิวเคลียร์ และหม้อไอน้ำ มูลค่าประมาณ 287 ล้านดอลลาร์

ความต้องการถั่วเลนทิล (Lentils) นำเข้าที่เพิ่มขึ้นของอินเดียส่งผลดีต่อเกษตรกรชาวแคนาดา ในขณะที่บริษัทยาและซอฟต์แวร์ของอินเดียได้ขยายธุรกิจในตลาดแคนาดา

การลงทุน

แคนาดาเป็นนักลงทุนต่างชาติรายใหญ่อันดับที่ 17 ของอินเดีย โดยมีมูลค่ามากกว่า 3.6 พันล้านดอลลาร์นับตั้งแต่ปี 2000 ในขณะที่นักลงทุนในพอร์ตโฟลิโอของแคนาดาได้ลงทุนหลายพันล้านดอลลาร์ในตลาดหุ้นและตลาดตราสารหนี้ของอินเดีย

CPP กองทุนบำเหน็จบำนาญของแคนาดาได้เพิ่มการลงทุนในตลาดอินเดียเป็นประมาณ 15 พันล้านดอลลาร์ ในด้านต่างๆ เช่น อสังหาริมทรัพย์ พลังงานหมุนเวียน และภาคการเงิน ภายในสิ้นปีงบประมาณที่แล้วในเดือนมีนาคม 2023

กองทุนบำเหน็จบำนาญขนาดใหญ่อื่นๆ ที่มีการลงทุนในอินเดียเป็นจำนวนมาก ได้แก่ Caisse de dépôt etposition du Québec (CDPQ) ซึ่งมีการลงทุนมูลค่า 8 พันล้านดอลลาร์แคนาดา (6 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ) ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2022 และแผนบำนาญครูออนแทรีโอ (OTPP) ซึ่งมีการลงทุนมากกว่า 3 พันล้านดอลลาร์ในปีที่แล้ว

บริษัทได้รับประโยชน์อย่างไร?

บริษัทในแคนาดามากกว่า 600 แห่ง รวมถึง Bombardier และ SNC Lavalin มีสถานะที่แข็งแกร่งในอินเดีย ในขณะที่บริษัทอินเดียมากกว่า 30 แห่ง เช่น สาขาวิชาเทคโนโลยีสารสนเทศ TCS, Infosys, Wipro ได้ลงทุนหลายพันล้านดอลลาร์ในแคนาดา เพื่อสร้างงานนับพันตำแหน่ง

นักเรียนอินเดียในแคนาดา

ตั้งแต่ปี 2018 อินเดียเป็นประเทศต้นทางที่ใหญ่ที่สุดสำหรับนักศึกษาต่างชาติในแคนาดา ปี 2022 จำนวนของนักศึกษาเพิ่มขึ้น 47% เป็นเกือบ 320,000 คน คิดเป็นประมาณ 40% ของนักเรียนต่างชาติทั้งหมด ตามรายงาน สำนักงานการศึกษานานาชาติของแคนาดา ซึ่งยังช่วยให้มหาวิทยาลัยและวิทยาลัยมอบเงินอุดหนุนการศึกษาให้กับนักเรียนในประเทศด้วย

ผลกระทบต่อซิกข์

นักวิเคราะห์หลายคนกล่าวว่า ความสัมพันธ์ที่ย่ำแย่ลงอาจส่งผลกระทบต่อผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจของครอบครัวชาวซิกข์หลายพันครอบครัวในรัฐปัญจาบทางตอนเหนือของอินเดีย ซึ่งประชากรส่วนใหญ่เป็นชาวซิกข์ เนื่องจากพวกเขามีญาติในแคนาดาที่ส่งเงินหลายล้านดอลลาร์กลับบ้าน

จากการสำรวจสำมะโนประชากรปี 2021ของประเทศ ส่วนแบ่งของประชากรซิกข์ในแคนาดาเพิ่มขึ้นกว่าสองเท่าในรอบ 20 ปีเป็น 2.1% เนื่องจากชาวซิกข์จำนวนมากอพยพมาจากอินเดียเพื่อค้นหาการศึกษาระดับสูงและงาน

ข้อมูล 

India-Canada relations: how could trade be affected as tensions rise? 

India rejects Canada's suspicions on role in Sikh leader's murder

In surprise move, Canada pauses talks on trade treaty with India

Trudeau says Canada wants answers from India over slain Sikh leader