วิสาหกิจชุมชนวัยหวาน พลังกล้วยหอมทองสู่ธุรกิจสร้างอาชีพ

กล้วยหอมทอง ถือเป็นหนึ่งในพืชเศรษฐกิจสำคัญที่สร้างรายได้มหาศาลให้กับเกษตรกรไทย ด้วยรสชาติหวานหอมและเนื้อแน่น ซึ่งสามารถส่งออกจำหน่ายในตลาดโลกได้ โดยจังหวัดเพชรบุรีเป็นแหล่งปลูกกล้วยหอมทองที่สำคัญของประเทศ แต่เมื่อผลผลิตล้นตลาดและราคาตกต่ำ การแปรรูปกล้วยหอมทองจึงกลายเป็นทางออกสำคัญในการเพิ่มมูลค่าและยกระดับไปสู่เกษตรมูลค่าสูง

'วิสาหกิจชุมชนวัยหวาน' กลุ่มแม่บ้านเกษตรกรบ้านหนองเขื่อน อ.ชะอำ ก่อตั้งขึ้นตั้งแต่ปี 2522 โดยมีเป้าหมายในการสร้างความเข้มแข็งในการประกอบอาชีพเกษตรกรรม เพื่อสร้างรายได้ให้กับสมาชิกในชุมชน และในปี 2557 กลุ่มได้พัฒนาเป็น "แม่บ้านเกษตรกรวัยหวาน" 

ก่อนจดทะเบียนเป็น "วิสาหกิจชุมชนวัยหวาน" ในปี 2560 ด้วยการสนับสนุนจากโครงการ 9101 โครงการที่รัฐบาลไทยจัดทำขึ้นในปี 2560 ภายใต้กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ มีวัตถุประสงค์เพื่อช่วยเหลือเกษตรกรและกระตุ้นเศรษฐกิจในภาคชนบท 

โดมพลังงานแสงอาทิตย์

โดยใช้หลักการ "สร้างงาน สร้างรายได้ สร้างความเข้มแข็งให้ชุมชน" ทำให้วิสาหกิจชุมชนแห่งนี้ สามารถนำนวัตกรรมและเทคโนโลยีมาปรับใช้กับโครงสร้างพื้นฐาน เพื่อพัฒนากระบวนการผลิตและลดต้นทุนการผลิต เช่น โดมพลังงานแสงอาทิตย์ สำหรับอบกล้วย

ปนิดา มูลนานัด ประธานวิสาหกิจชุมชนวัยหวาน

ปนิดา มูลนานัด ประธานวิสาหกิจชุมชนวัยหวาน เล่าให้ฟังว่า ในปี 2560 โดยในช่วงนั้นกล้วยหอมทองล้นตลาด จึงนำมาปรับใช้โดยการใช้โดมพลังงานแสงอาทิตย์ ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากโครงการ 9101 เพื่อแปรรูปกล้วยหอมทองและสินค้าเกษตรอื่น ๆ เช่น ผักเคล มะม่วง และมะนาวโห่ ทำให้เกิดรายได้แก่เกษตรกรที่ส่งวัตถุดิบให้กับชุมชน รวมถึงเกษตรกรในเครือข่ายด้วย นอกจากนี้ ธ.ก.ส. ยังเข้ามาสนับสนุนในเรื่องของสินเชื่อ ผ่านโครงการชุมชนสร้างไทย ช่วยให้วิสาหกิจสามารถขอมาตรฐานอย. และมีเครื่องจักรในการผลิต ทำให้สามารถดำเนินธุรกิจในเชิงพาณิชย์ได้อย่างมีประสิทธิภาพจนถึงปัจจุบัน

ผลิตภัณฑ์จากกล้วยหอมทอง

แนวคิด Zero Waste คือจุดแข็งที่ทำให้วิสาหกิจชุมชนวัยหวานเติบโตอย่างยั่งยืน โดยการนำกล้วยหอมทองทั้งต้นมาประยุกต์ใช้และแปรรูปทุกส่วนให้เกิดประโยชน์สูงสุด ไม่เพียงแค่ช่วยลดขยะ แต่ยังเพิ่มมูลค่าให้กับผลผลิตทางการเกษตรอย่างยั่งยืนอีกด้วย

จากกล้วยหอมทองธรรมดา ผ่านกระบวนการผลิตที่พิถีพิถันและมีประสิทธิภาพ จนกลายเป็นสินค้าหลายประเภทที่สามารถรับประทานหรือใช้งานได้ เช่น ขนมทานเล่นสุดเพลินอย่างกล้วยตากพลังงานแสงอาทิตย์, แยมกล้วย, วาฟเฟิลกรอบ, กล้วยกวน 3 รส, กล้วยอัดเม็ด, และคุกกี้กล้วย รวมถึงเครื่องดื่มอย่างกล้วยผงชงพร้อมดื่มและไซรัปกล้วย

นอกจากนี้ เปลือกกล้วยยังสามารถแปรรูปเป็นครีมหรือโลชั่นบำรุงผิวหน้า และครีมอาบน้ำบำรุงผิวกายได้อีกด้วย ส่วน น้ำหล่อเลี้ยงในลำต้นกล้วยยังเป็นส่วนผสมล้ำค่าในผลิตภัณฑ์ดูแลผิวหน้าและผิวกาย เช่น โฟมล้างหน้า, สครับ, สเปรย์ mist, เซรั่ม และครีมบำรุงผิวหน้า รวมถึงครีมอาบน้ำและครีมทาผิว

ลำต้นกล้วยเองก็ไม่ได้ถูกทิ้งเปล่า แต่สามารถแปรรูปเป็นผ้าใยกล้วย โดยการนำไปตีเป็นเส้นใย ตากแห้งในโดมพลังงานแสงอาทิตย์ จากนั้นนำมาปั่นเป็นเส้นด้าย ก่อนนำไปทอเป็นผืนผ้าใยกล้วยที่มีสัมผัสนุ่ม ทนทาน และเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม สำหรับตัดเย็บเป็นเสื้อ กางเกง กระเป๋า ผ้าคลุมไหล่ และหมวก

นอกจากนี้ กาบกล้วยสามารถนำมาแปรรูปเป็นภาชนะใส่อาหารที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ซึ่งมีคุณสมบัติย่อยสลายง่าย ปลอดภัยต่อสุขภาพ และช่วยลดการใช้พลาสติกอย่างยั่งยืนอีกด้วย

วิสาหกิจชุมชนวัยหวาน

จากกลุ่มแม่บ้านเล็ก ๆ วันนี้ 'วิสาหกิจชุมชนวัยหวาน' ได้เติบโตเป็น บริษัท ป.เปาเล้ง ไทยอินเตอร์ฟรุ๊ต จำกัด พัฒนาแบรนด์สินค้าให้เป็นที่รู้จักด้วยพลังของคนในชุมชนอันนำไปสู่การยกระดับคุณภาพชีวิตคนในชุมชนอย่างยั่งยืน