การขยายเครือข่ายครอบครัวช่วยให้ธุรกิจเติบใหญ่ได้อย่างไร

โดยทั่วไปธุรกิจครอบครัวมักพึ่งพาความสัมพันธ์ภายในครอบครัวเท่านั้น จึงอาจทำให้ขาดแนวคิดใหม่ๆไปบ้าง ขณะที่การขยายความสัมพันธ์ไปยังสมาชิกครอบครัวที่ทำงานในธุรกิจหรือองค์กรอื่นๆ อาจมีประโยชน์มากกว่าและช่วยให้เกิดมุมมองที่แตกต่างมากขึ้น จากการศึกษาธุรกิจประมงในสเปนพบว่า ความสัมพันธ์นอกธุรกิจครอบครัวสามารถช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการดำเนินงานได้ โดยเฉพาะเมื่อธุรกิจครอบครัวสามารถใช้ประโยชน์จากเครือข่ายเหล่านี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

โดย Inés Herrero, Barbara Larrañeta, และ Mat Hughes ได้ทำการศึกษาธุรกิจครอบครัวในอุตสาหกรรมประมงในภูมิภาคหนึ่งของสเปน โดยเน้นศึกษาความสัมพันธ์ทางสังคมที่ธุรกิจเหล่านี้มีกับสมาชิกในธุรกิจและองค์กรอื่นๆ ทั้งที่มีและไม่มีความเชื่อมโยงทางครอบครัว ทั้งนี้อุตสาหกรรมประมงเป็นภาคส่วนที่มีความอนุรักษ์นิยมและมีความสำคัญอย่างมากต่อเศรษฐกิจสเปน ซึ่งถูกควบคุมอย่างเข้มงวดและเป็นส่วนหนึ่งของวิถีชีวิตชุมชนชายฝั่ง

ธุรกิจครอบครัวในอุตสาหกรรมนี้มีบทบาทสำคัญในการให้บริการแก่ชุมชนทั้งด้านสังคม ประเพณี และเศรษฐกิจ โดยทีมวิจัยได้สัมภาษณ์กัปตันเรือประมงแต่ละลำ และพิจารณาผู้เข้าร่วมการศึกษในแง่การมีความเชื่อมโยงหรือความสัมพันธ์กับคนอื่นๆไม่ว่าจะเป็นความสัมพันธ์ในลักษณะของครอบครัวหรือไม่ใช่ครอบครัวด้วย

ธุรกิจครอบครัวบางรายในกลุ่มนี้มีประวัติการดำเนินกิจการมายาวนานหลายรุ่น และสมาชิกครอบครัวหลายคนก็ทำงานในอุตสาหกรรมประมงแต่ในบริษัทที่แตกต่างกัน ซึ่งความสัมพันธ์ทั้งในและนอกครอบครัวเหล่านี้มีบทบาทสำคัญในการสนับสนุนและรักษาความยั่งยืนของอุตสาหกรรมประมงในภูมิภาคนี้

ผลการศึกษาพบว่า ธุรกิจครอบครัวที่มีความสัมพันธ์กับสมาชิกครอบครัวในธุรกิจหรือองค์กรอื่นในอุตสาหกรรมเดียวกัน จะมีประสิทธิภาพดียิ่งขึ้น เช่น ครอบครัวหนึ่งเมื่อแหจับปลาขาด ก็สามารถขอความช่วยเหลือในการซ่อมแหจากลุงและลูกพี่ลูกน้องที่ทำงานในบริษัทอื่นได้ทันเวลา ซึ่งช่วยให้สามารถจับปลาที่มีมูลค่าสูงได้ตามเวลาที่กฎหมายกำหนด

นอกจากนี้การสร้างความสัมพันธ์กับบริษัทที่ไม่เกี่ยวข้องกันทางครอบครัวยังช่วยเพิ่มประสิทธิภาพได้อีกด้วย เช่น การแลกเปลี่ยนข้อมูลกับกัปตันเรือและสมาคมชาวประมง เพื่อรับข้อมูลเกี่ยวกับสภาพอากาศ เทคนิคการจับปลา และตำแหน่งที่เหมาะสม ในการจับปลา เป็นต้น ดังนั้นจึงมีข้อแนะแนวทางในการขยายเครือข่ายความสัมพันธ์เพื่อประโยชน์ของธุรกิจครอบครัวดังต่อไปนี้

1.ครอบครัวใหญ่ (big family) มีความสำคัญมาก จึงควรสร้างความสัมพันธ์กับสมาชิกครอบครัวที่ทำงานในธุรกิจและองค์กรอื่นๆ เพราะความสัมพันธ์ในครอบครัวเป็นปัจจัยสำคัญที่ช่วยส่งเสริมความสำเร็จของธุรกิจ อย่ามองข้ามสมาชิกครอบครัวที่อยู่นอกธุรกิจครอบครัว เนื่องจากพวกเขาอาจมีความรู้และทรัพยากรที่มีคุณค่าที่สามารถนำมาช่วยสนับสนุนธุรกิจครอบครัวได้มากกว่าที่คาดคิด

2.ควรจัดกิจกรรมเครือข่ายสำหรับครอบครัวใหญ่เป็นประจำ เนื่องมีจากการวิจัยพบว่าธุรกิจครอบครัวมีแนวโน้มที่จะถูกครอบงำโดยการคิดแบบกลุ่ม(Groupthink) และอคติภายใน ขณะที่สมาชิกครอบครัวที่อยู่นอกธุรกิจสามารถเสนอความคิดเห็นและไอเดียใหม่ๆ เพื่อช่วยให้ธุรกิจไม่ติดอยู่ในมุมมองเดิมๆได้

นอกจากนี้การจัดประชุมและกิจกรรมเครือข่ายเป็นประจำ ไม่เพียงแต่ช่วยสร้างความคุ้นเคยและความไว้วางใจในหมู่สมาชิกครอบครัวทั้งใกล้และไกล แต่ยังช่วยให้สามารถใช้ประโยชน์จากทักษะและทรัพยากรของคนเหล่านั้นได้อีกด้วย

3.ส่งเสริมให้สมาชิกครอบครัวรุ่นใหม่บางคนทำงานในธุรกิจอื่นเป็นช่วงๆ หรือเป็นครั้งคราว จะช่วยเพิ่มประสบการณ์และ ทักษะที่หลากหลาย และอาจนำความรู้ใหม่ๆ กลับมาใช้ในธุรกิจครอบครัวได้

4.ส่งเสริมให้สมาชิกครอบครัวที่ทำงานในธุรกิจออกไปสร้างความสัมพันธ์กับสมาชิกครอบครัวในธุรกิจและองค์กรอื่นๆ เนื่องจากธุรกิจครอบครัวมีโอกาสเฉพาะตัวในการสร้างและใช้ประโยชน์จากความสัมพันธ์ในครอบครัวให้เกิดประโยชน์สูงสุด การเชื่อมโยงเหล่านี้จะช่วยขยายโอกาสและประโยชน์ให้กับธุรกิจได้มากยิ่งขึ้น

5.การมีความสัมพันธ์ที่ดีกับบริษัทอื่นๆ ที่ไม่เกี่ยวข้องกับครอบครัวจะช่วยส่งเสริมด้านสังคม การแบ่งปันความรู้ และการแบ่งปันทรัพยากรได้ ซึ่งทั้งหมดนี้เป็นประโยชน์ต่อความสำเร็จของธุรกิจอย่างมาก เพราะการพึ่งพาความสัมพันธ์ในครอบครัวเพียงอย่างเดียวไม่ว่าจะภายในหรือนอกธุรกิจ

อาจไม่เป็นผลดีนักเพราะเป็นการมองข้ามความสัมพันธ์ที่สำคัญอีกกลุ่มหนึ่ง นั่นคือความสัมพันธ์กับบุคคลนอกครอบครัว ซึ่งความสัมพันธ์เหล่านี้มักจะนำมาซึ่งแนวคิดและความรู้ใหม่ๆ

ดังนั้นผู้บริหารในธุรกิจครอบครัวควรส่งเสริมความสัมพันธ์กับสมาชิกครอบครัวที่อยู่นอกธุรกิจและกับบุคคลนอกครอบครัวที่เชื่อถือได้ เพื่อดึงดูดความรู้และทรัพยากรที่จะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพของธุรกิจ อย่ามองข้ามความสัมพันธ์กับบุคคลนอกครอบครัว เพราะพวกเขามีความรู้และทรัพยากรที่หลากหลายซึ่งสามารถเพิ่มประโยชน์ให้กับธุรกิจครอบครัวได้มากขึ้น

ที่มา: Mat Hughes. September 19, 2023. ‘Big Family:’ Relatives Outside the Family Business Can Help It Thrive. Available: https://familybusiness.org/content/big-family-relatives-outside-the-family-business-can-help-it-thr